Professional Documents
Culture Documents
บทที่ 6
ฝากทรัพย
หมวด 1 บทบัญญัติในเรื่องฝากทรัพยทั่วไป
ลักษณะของสัญญาฝากทรัพย
1. เปนสัญญาสองฝาย
2. วัตถุแหงสัญญาฝากทรัพยเปนทรัพยสิน
3. สมบูรณโดยการสงมอบทรัพย
4. ผูรับฝากตกลงจะเก็บรักษาทรัพยสินที่ฝากไว ในอารักขาของตน แลวจะคืนใหผูฝาก
ขอตกลงเชนนี้ทําใหฝากทรัพยแตกตางกับตัวแทน จางแรงงาน จางทําของเปนตน
5. อาจเปนไดทั้งสัญญา มีคาตอบแทนและไมมีคาตอบแทน
ฝากทรัพยโดยจําเปนกับฝากทรัพยนอกแบบ
หนาที่ของผูรับฝาก
1. กรณีการฝากทรัพยสิน ซึ่งผูรับฝาก ไมมีบําเหน็จ ผูรับฝากจําตองใชความระมัดระวัง
สงวนทรัพยสินซึ่งฝากนั้นเชนที่เคยประพฤติในกิจการของตนเอง ตัวอยางเชน นาย ก. รับฝากขาวไว
60
การคืนทรัพยสินที่รับฝากและดอกผล
(1) กําหนดเวลา
ก. กรณีกําหนดเวลาไว เมื่อกําหนดเวลาจะคืนทรัพยสินที่ฝากไว ผูรับฝากจะคืน
ทรัพยสิน ที่ฝากกอนถึงเวลากําหนดไมได เวนแตในเหตุจําเปนอันมิอาจกาวลวงเสียได เชน
ผูรับฝากตองไปอยูตางประเทศไมมีกําหนดเวลากลับ
ข. กรณีพิเศษ จําแนกไดดังนี้
(ก) ผูฝากจะเรียกคืนเมื่อใดก็ได แมกอนถึงกําหนดเวลาฝาก
(ข) กรณีไมไดกําหนดเวลาไวผูรับฝากคืนไดทุกเมื่อ
(2) เมื่อคืนทรัพย ถามีดอกผลที่เกิดแตทรัพยสินซึ่งฝากเทาใด ผูรับฝากตองสงมอบไป
พรอมกับทรัพยสินดวย
(3) ตองคืนทรัพยสินที่ฝากใหแกผูใด
ก. ผูฝาก
ข. ฝากในนามผูใดคืนแกผูนั้น ตัวอยางเชน นาย ก. นํารถยนตไปฝาก นาย ข. โดย
บอกวา นาย ค. ใหนํามาฝากไวแทน ดังนั้นในเวลาคืนรถยนตคันดังกลาว นาย.ข ตองคืนใหแก นาย.ค
ค. ไดรับคําสั่งโดยชอบใหคืนผูใดก็คืนผูนั้น
ง. ถาผูฝากตายตองคืนใหแกทายาทผูฝาก
(4) สิทธิยึดหนวงทรัพยสินที่รับฝาก ผูรับฝากมีสิทธิยึดหนวงทรัพยสินซึ่งฝากนั้นไว
จนกวาจะไดรับเงิน
(5) หนาที่ของผูฝาก
62
อายุความ
1. อายุความฟองเรียกคาบําเหน็จคาฝาก มีสาระสําคัญดังนี้
1) สิทธิผูที่รับฝากจะเรียกรองได
- คาบําเหน็จ
- คาใชจาย
- คาสินไหมทดแทน
2) มีอายุความ 6 เดือน นับแตสิ้นสัญญา
3) คําวาวันสิ้นสัญญาหมายถึง
- เมื่อผูฝากเรียกทรัพยสินที่ฝากคืน
- เมื่อผูรับฝากตองคืนทรัพยสินที่รับฝากเพราะเหตุจําเปนมิอาจกาวลวงเสียได
63
- เมื่อฝายหนึ่งบอกเลิกสัญญา เพราะอีกฝายหนึ่งผิดสัญญา
- เมื่อทรัพยสินที่ฝากถูกทําลายสูญหายไป
2. อายุความเรียกรองทรัพยสินที่ฝากคืน มีอายุความ 10 ป กฎหมายไมไดบัญญัติไว
โดยตรงตองใชบทบัญญัติทั่วไป ตามมาตรา 193/30 สําหรับอายุความของผูรับประกันภัยซึ่ง ชดใช
คาสินไหมทดแทนไปแลว เชน รถที่ฝากหายอายุความเรียกใหใชราคาทรัพย 10 ป
หมวด 2 วิธีเฉพาะการฝากเงิน
1. เมื่อมีการฝากเงินกัน กฎหมายใหสันนิษฐานไวกอนวาผูรับฝากไมจําตองคืนเปนเงิน
ทอง ตราอันเดียวกับที่ฝาก แตถาตกลงกันวาตองคืนเงินอันเดียวกันที่ฝากไวผูรับฝากตองทําเชน
นั้น เชน ฝากธนบัตรเกา 1 ใบ ตัวเลขของธนบัตรสวยมากเปนเลข 9 หมดทุกตัว ดังนี้ ผูรับฝากจะคืน
ธนบัตร ใบอื่นใหแกผูฝากไมได
2. ผูรับฝากตองคืนเงินใหครบตามจํานวนที่ฝาก
3. ผูรับฝากใชเงินที่ฝากก็ได จากเหตุผลที่วากฎหมายสันนิษฐานวาผูรับฝากไมจําเปน
ตองคืนเงินอันเดียวกับที่ฝาก ผูรับฝากจึงมีสิทธิเอาเงินนั้นออกใชไดผูรับฝากถูกผูกมัดแตเพียงตองคืน
ใหครบถวนเทานั้น
4. เงินที่ฝากสูญหาย แมเหตุสุดวิสัยผูรับฝากตองรับผิดคืนเทาจํานวนที่ฝาก ตัวอยาง
เชน นาย ก. เปนพอคาไดนําเงิน 100,000 บาท ไปฝากไวกับ นาย ข. มีกําหนด 3 วัน ปรากฏ
วา หลังจากที่ นาย ก. ไดสงมอบเงินจํานวนดังกลาวให นาย ข. ไปแลวไดเกิดเพลิงไหมบาน นาย ข.
และเงิน ดังกลาวก็ถูกไฟไหมหมด ดังนี้เมื่อครบ 3 วันแลว นาย ก. มาขอเงินคืน นาย ข. จะตองหา
เงินจํานวน 100,000 บาท มาคืน นาย ก. เนื่องจากกรรมสิทธิ์ในเงิน 100,000 บาท ที่ นาย ก.
ฝากไวตกเปนของ นาย ข. ไปแลว โดย นาย ข. จะตองรับผิดชอบใน ความสูญหายของดังกลาวเอง
5. เมื่อใดที่ผูรับฝากจําตองคืนเงินเพียงเทาจํานวนที่ฝากผูฝากจะเรียกถอนเงินนั้นคืน กอน
เวลาที่ตกลงไมได 31
6. เมื่อใดที่ผูรับฝากจําตองคืนเงินเพียงเทาจํานวนที่ฝาก ฝายผูรับฝากจะสงคืนเงินนั้น
กอนถึงกําหนดเวลาที่ตกลงกันไมไดเชนกัน
64
หมวด 3 วิธีการเฉพาะสําหรับเจาสํานักโรงแรม
2. เจาสํานักตองรับผิดในความสูญหายหรือบุบสลายอยางใด ๆ อันเกิดแกทรัพยซึ่งคน
เดินทาง หรือแขกอาศัยหากไดพามา
4. ขอความยกเวนหรือจํากัดความรับผิดชอบของเจาสํานักปดไวมีผลเพียงไร
หลัก คํา แจงความที่ปดไวในโรงแรม โฮเต็ล หรือสถานที่อื่นทํานองเชนวานี้มีขอ
ความ ยกเวนหรือจํากัดความรับผิดของเจาของสํานัก ขอความดังกลาวนั้นเปนโมฆะ เวนแตคนเดินทาง
หรือแขกอาศัยจะไดตกลงดวยชัดแจงในการยกเวนหรือจํากัดความรับผิดชอบนั้น
65
5. อายุความฟองรองเรียกคาสินไหมทดแทน จากเจาสํานักอันเกี่ยวกับทรัพยสินของ คน
เดินทางหรือแขกอาศัยสูญหายหรือบุบสลาย ตองฟองเจาสํานักภายใน 6 เดือน นับแตวันที่ตน ออกจาก
สถานที่นั้น
6. ขอยกเวนความรับผิดชอบของเจาสํานักโรงแรม
6.1 กรณีทั่วไปซึ่งเจาสํานักไมตองรับผิดชอบ กรณีที่ความสูญหายหรือบุบสลาย ที่
เกิดขึ้นแกทรัพยสินของคนเดินทางหรือแขกอาศัย ในกรณีตอไปนี้เจาสํานักไมตองรับผิดคือ
(1) เหตุสุดวิสัย เชน เกิดแผนดินไหวทําใหตึกโรงแรมถลมพังทลายทับทรัพยสิน
ของผูเดินทางสูญหายหมด
(2) สภาพแหงทรัพยนั้นเอง เชน ของเนาของเสียงาย
(3) ความผิดของคนเดินทาง หรือแขกอาศัยเอง
(4) ความผิดของบริวารของคนเดินทางหรือแขกอาศัย เชน คนใชลักทรัพย นาย
จาง
(5) ความผิดของบุคคล ซึ่งคนเดินทางหรือแขกอาศัยไดตอนรับ เชน มีผูมาเยี่ยม
คนเดินทางมาถึงที่หองพักแลวแอบขโมยทรัพยสินของคนเดินทางไป ทั้งนี้เนื่องจาก คนเดินทางได
ตอนรับ บุคคลเหลานี้เอง ทางเจาของโรงแรมเองจึงไมตองรับผิด
6.2 กรณีซึ่งคนเดินทางหรือแขกอาศัยไมปฏิบัติหนาที่ตามกฎหมาย เชนมิไดกําหนด
ราคาทรัพยซึ่งไดนําฝาก หรือเมื่อพบเห็นวาสูญหายหรือบุบสลายขึ้น คนเดินทางหรือแขกอาศัยตอง
แจง ตอเจาสํานักทันที มิฉะนั้นเจาสํานักยอมพนความรับผิด
7. สิทธิของเจาสํานักโรงแรม
1. สิทธิยึดหนวงเครื่องเดินทางหรือทรัพยสินอยางอื่น ของคนเดินทางหรือแขกอาศัย
มีสาระสําคัญดังนี้
(1) ลักษณะสิทธิยึดหนวงในเรื่องวิธีการ เฉพาะสําหรับเจาสํานักโรงแรมนี้แตก
ตาง กับหลักการยึดหนวงทั่วไป
(2) หนี้อันเจาสํานักใชสิทธิยึดหนวงได
1) หนี้ที่คางชําระคาพักอาศัย
66
2) หนี้คางคาชําระเพื่อการอื่น ๆ อันเจาสํานักไดทําใหแกคนเดินทางหรือ
แขกอาศัยตามตองการ
3) หนี้คางชําระที่เจาสํานักออกทดแทนไป
(3) ลักษณะทรัพยสินที่เจาสํานักมีสิทธิยึดหนวงไดมีองคประกอบ 2 ประการคือ
1) ตองเปนทรัพยสินของคนเดินทางหรือแขกอาศัย และ
2) ตองเปนทรัพยสินซึ่งคนเดินทางหรือแขกอาศัยไดนํามาไวในโรงแรมฯ
(4) เจาสํานักมีสิทธิยึดหนวงทรัพยสินไวจนกวาจะไดรับใชเงินบรรดาที่คางแก
ตน
2. สิทธินําทรัพยสินที่ยึดหนวงออกขายทอดตลาด มีสาระสําคัญดังนี้
(1) หลักเกณฑที่ตองกระทํากอนขายทอดตลาด
1) ตองรอใหทรัพยสินอยูกับตนโดยยังมิไดรับชําระหนี้นานถึงหกสัปดาห
2) ตองประกาศโฆษณาในหนังสือพิมพประจําทองถิ่นฉบับหนึ่ง กอนวัน
ขายทอด ตลาดอยางนอยหนึ่งเดือนโดยมีขอความตอไปนี้
1. แจงความจํานงจะขายทรัพย
2. บอกลักษณะทรัพยสินที่จะขายโดยยอ
3. ถารูชื่อเจาของทรัพยสิน ก็ตองบอกดวย
(2) การขายทอดตลาด เมื่อปฏิบัติครบถวนดังกลาวขางตนแลว จัดใหมีการขาย
ทอดตลาดได
(3) เงินที่ไดจากการขายทอดตลาดเจาสํานักตองจัดสรร ดังนี้
1. ใชหนี้คางแกเจาสํานัก
2. คาฤชาธรรมเนียม
3. คาใชจายในการขายทอดตลาด
4. เงินสวนที่เหลือตองคืนเจาของ ถาเจาของบอกปดหรือไมสามารถรับได ดวย
เหตุใดก็ตาม ก็ตองนําเงินนั้นไปฝาก ณ สํานักงานฝากทรัพย