ซื้อรถมือสองเลือกเครื่องยนต์ 'ดีเซล' หรือ 'เบนซิน' ดี ?

แต่ก่อนเราอาจจะชินกับการที่ เครื่องดีเซล จะอยู่ในรถกระบะและ เครื่องเบนซิน จะอยู่ในรถเก๋ง ปัจจุบันทั้งรถเก๋งและรถกระบะเองก็มีให้เลือกทั้งสองเครื่องยนต์แล้ว แบบนี้การซื้อรถมือสองเราควรเลือกเครื่องยนต์แบบไหนดี?

การทำงานของเครื่องดีเซล

ถ้าพูดกันแบบคร่าวๆ หลักการทำงานของเครื่องยนต์ดีเซลเรียงตามขั้นตอนจะเป็นไปได้ตามนี้ คือ สตาร์ทเครื่องยนต์แล้วอากาศจะถูกอัดตัวและมีความร้อนที่สะสมสูงขึ้น แต่ถ้าอากาศถูกอัดตัวอย่างเร็วเกินไปโดยไม่มีการลดอุณหภูมิของความร้อน แรงดันและความร้อนจึงจะสูงขึ้นไปอีกอย่างรวดเร็ว

เมื่อทำการฉีดละอองเชื้อเพลิงเข้าไปในห้องอากาศที่ร้อนจัดจากการที่อัดตัวในห้องเผาไหม้ จะทำให้เกิดการระเบิดและเผาไหม้ทันทีจึงทำให้เกิดแรงผลักขึ้น แรงผลักหรือกำลังที่เกิดขึ้นจะส่งไปยังลูกสูบ (Piston) และก้านสูบ (Connecting rod)

หลังจากนั้นก็จะทำให้เพลาข้อเหวี่ยง (Crankshaft) เกิดการหมุ่นและทำงานผ่านจุดต่างๆ ส่งผ่าน คลัช (Clutch) ไปยังระบบส่งกำลัง (Transmission) ทำให้เกิดการหมุ่นและควบคุมรอบผ่านเฟืองเกียร์ต่างๆ ลงสู่เพลาขับไปยังล้อ จึงทำให้รถเกิดเป็นการขับเคลื่อนของรถยนต์เครื่องดีเซล

วงจรการทำงานของเครื่องยนต์ดีเซล 4 จังหวะ จะประกอบด้วย จังหวะ (stroke) 4 จังหวะ จังหวะการทำงาน 1 จังหวะ ก็คือการเคลื่อนที่ของลูกสูบจากตำแหน่งบนสุด (top dead center) จนถึงตำแหน่งล่างสุด (bottom dead center) หรือจากตำแหน่งล่างสุดจนถึงตำแหน่งบนสุด ซึ่ง 2 จังหวะการทำงานจะเท่ากับ 1 รอบการหมุนของข้อเหวี่ยงหรือของเครื่องยนต์ วงจรการทำงานของเครื่องยนต์ 4 จังหวะก็จะเป็นรูปแบบ ดูด อัด ระเบิด และ คาย

• จังหวะดูด (Intake Stroke) ลิ้นไอดีจะเริ่มเปิดก่อนที่ลูกสูบจะเคลื่อนที่ถึงศูนย์ตายบน เมื่อลูกสูบเคลื่อนที่ลงจากศูนย์ตายบน (TDC หรือ Top Dead Center) อากาศจะถูกดูดเข้ากระบอกสูบ เมื่อลูกสูบเคลื่อนที่เลยจากศูนย์ตายล่าง (BDC หรือ Bottom Dead Center) อากาศจะยังคงไหลเข้ากระบอกสูบด้วยแรงเฉื่อยจนกว่าลิ้นไอดีจะปิด

• จังหวะอัด (Compression Stroke) เมื่อลิ้นไอดีปิด จะเป็นจุดเริ่มต้นของจังหวะอัดซึ่งลูกสูบจะเคลื่อนที่ขึ้นไปสู่ศูนย์ตายบน จังหวะนี้อากาศประมาณ 16-22 ส่วนที่ถูกดูดเข้ากระบอกสูบมาในจังหวะดูดจะถูกอัดตัวให้มีปริมาตรเล็กลงเหลือประมาณ 1 ส่วน ดังนั้นอากาศจึงมีความดันและอุณหภูมิที่สูงขึ้นพร้อมสำหรับการสันดาป

• จังหวะระเบิด (Expansion Stroke) เริ่มนับจากหัวฉีดทำการฉีดน้ำมันเชื้อเพลิง กำลังจากการระเบิดหรือการสันดาป (Combustion) ภายในห้องเผาไหม้จะผลักดันให้ลูกสูบเคลื่อนที่ลงมาเป็นกำลังขับเคลื่อนของเครื่องยนต์ ในจังหวะนี้จะไปสิ้นสุดจนกว่าลิ้นไอเสียจะเปิด

• จังหวะคาย (Exhaust Stroke) จังหวะนี้เริ่มต้นจากลิ้นไอเสียจะเริ่มเปิดก่อนที่ลูกสูบจะเคลื่อนที่ถึงจุดศูนย์ตายล่าง แก๊สไอเสียซึ่งยังมีความดันจากการขยายตัวอยู่จะระบายออกทางลิ้นไอเสีย เมื่อลูกสูบเคลื่อนที่เลยจากศูนย์ตายล่าง (BDC) จะผลักดันให้ไอเสียไหลออกไปจากกระบอกสูบและวนกลับไปที่จังหวะแรกจนมาถึงจังหวะนี้ไปเรื่อยๆ ซ้ำๆ จนกว่าจะดับเครื่องยนต์

ข้อดีของเครื่องดีเซล

• เครื่องยนต์ดีเซลมีประสิทธิภาพสูงของความร้อนและประหยัดน้ำมันกว่าเครื่องยนต์เบนซิน
• เครื่องยนต์ดีเซลมีความทนทานมากกว่า ไม่จำเป็นต้องมีอุปกรณ์ไฟฟ้าในระบบจุดระเบิด ทำให้เครื่องยนต์ดีเซลมีปัญหาน้อยกว่า
• แรงบิดในรอบต่ำสูงและกำลังอัดสูงกว่า เครื่องยนต์ดีเซลมีแรงบิดสูงกว่าแม้จะเป็นพื้นฐานเครื่องยนต์เดียวกันกับเครืองยนต์เบนซิน
• น้ำมันดีเซลมีประสิทธิภาพในด้านค่าความหนาแน่นพลังงานมากถึง 20% จึงทำให้ประสิทธิภาพของเครื่องยนต์ดีเซลมีมากกว่าเครื่องเบนซิน
• เครื่องยนต์ดีเซลใช้งานแบบลุยๆ ได้ดีกว่า เพราะแรงบิดเยอะกว่าและทนทานกว่า

ข้อเสียของเครื่องดีเซล

• กำลังอัดสูงก็ทำให้ในการเผาไหม้ ห้องเครื่องจะมีอุณหภูมิสูงเกือบ 2 เท่าของเครื่องยนต์เบนซิน
• แรงอัดที่ใช้ในการเผาไหม้สูงมากทำให้ชิ้นส่วนเครื่องยนต์จำเป็นต้องผลิตด้วยวัสดุที่มีความต้านแรงกดสูงกว่าเครื่องยนต์เบนซิน ตัวเครื่องต้องมีโครงสร้างที่แข็งแรงมาก เครื่องยนต์ดีเซลจะมีน้ำหนักต่อแรงม้าสูงกว่าเครื่องยนต์เบนซิน ต้นทุนจึงสูงกว่า
• เครื่องดีเซลต้องใช้หัวฉีดที่มีความเที่ยงตรงสูง และอุปกรณ์ต่างๆ ที่มีความละเอียดมาก ค่าบำรุงรักษาจึงอาจเเพงกว่าเครื่องเบนซิน
• เครื่องยนต์ดีเซลนั้นปล่อยไอเสียสร้างมลพิษมากกว่าเครื่องเบนซิน

การทำงานของเครื่องเบนซิน

การทำงานของเครื่องยนต์เบนซินเอกก็จะคล้ายๆ กับเครื่องยนต์ดีเซล คือ เป็นหลักการ 4 จังหวะ ดูด อัด ระเบิด และ คาย จังหวะดูดจะเริ่มต้นที่ส่วนผสมไอดีที่ผสมกันระหว่างอากาศจากภายนอกกับน้ำมันเบนซิน โดยจะเป็นการฉีดฝอยน้ำมันออกมาจากหัวฉีดแล้วเริ่มจังหวะดูด

ลูกสูบจะอยู่ตำแหน่งบนสุดของกระบอกสูบและขยับลงสู่จุดล่างสุดของกระบอกสูบ ในจังหวะที่กำลังขยับลงมาวาล์วไอดีจะเปิดรับอากาศดีเข้ามาผสมโดยที่วาล์วไอเสียจะปิดกันไอดีออก

จังหวะอัดจะเริ่มเมื่อกระบอกสูบลงมาจุดล่างสุด ได้ส่วนผสมไอดีเข้ามาแล้ววาล์วไอดีจะปิดหลังจากนั้นลูกสูบจะขยับตัวขึ้นไปสู่จุดบนสุดเพื่ออัดส่วนผสมไอดีให้ได้อัตราส่วนตามที่กำหนดไว้

จังหวะจุดระเบิดเริ่มเมื่อกำลังอัดสุดจนเต็มอัตราส่วนแล้ว หัวเทียนจะจุดประกายไฟเพื่อให้อากาศที่อัดเอาไว้ติดไฟเกิดเป็นการระเบิดขึ้นแล้วอากาศที่ถูกจุดระเบิดจะขยายตัวอย่างรวดเร็วและผลักให้ลูกสูบกลับเข้าไปสู่ตำแหน่งด้านล่างอีกครั้งเกิดเป็นกำลังของเครื่องยนต์ไปหมุน่วนต่างๆ ทำให้รถเคลื่นตัวได้

จังหวะคายเริ่มเมื่อการจุดระเบิดเสร็จสิ้นตัวลูกสูบจะยกตัวขึ้น วาล์วไอเสียจะเปิดออกเพื่อให้ลูกสูบดันอากาศเสียวิ่งออกไปทางท่อไอเสียระบายออกสู่ภายนอก แล้วกลับมาเริ่มต้นกระบวนการนี้ใหม่อีกครั้งเป็นแบบนี้วนไปเรื่อยๆ ทำให้รถยนต์มีกำลังส่งผ่านจุดต่างๆ ไปขับเคลื่อนตัวรถ

ข้อดีของเครื่องเบนซิน

• เหมาะกับการเดินทางในตัวเมือง
• เครื่องยนต์เบนซินจะปล่อยมลพิษน้อยกว่า
• เสียงเครื่องยนต์ที่เบากว่า ความนุ่มนวลในการขับขี่มากกว่า

ข้อเสียของเครื่องเบนซิน

• ประสิทธิภาพในการใช้เชื้อเพลิงที่ต่ำกว่า ทำให้เปลืองน้ำมันมากกว่าในกรณีที่เดินทางไกล
• เครื่องยนต์เบนซินมีการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ออกมามากกว่า

ความแตกต่างของทั้งสองเครื่องยนต์

เมื่ออ่านมาถึงจุดนี้จะเห็นได้ว่าทั้งเครื่องยนต์เบนซินและเครื่องยนต์ดีเซลมีส่วนประกอบหลักที่ใช้ในการทำงานเหมือนกันเกือบจะทุกอย่าง รวมไปถึงจังหวะการ ดูด อัด ระเบิด และ คาย เป็นระบบสี่จังหวะเหมือนกัน

ต่างกันตรงกระบวนการจุดระเบิดเท่านั้น ที่เครื่องยนต์เบนซินใช้วิธีจุดระเบิดจากหัวเทียน ในขณะที่เครื่องยนต์ดีเซลไม่มีหัวเทียนแต่ใช้วิธีการฉีดละอองฝอยของน้ำมันดีเซลในการจุดระเบิดแทน อัตราส่วนในการบีบอัดจะแตกต่างกันด้วย เครื่องดีเซลจะมีแรงบิดสูงกว่า เครื่องเยนซินจะเด่นที่กำลังแรงม้าสูงกว่า

ดังนั้นด้วยหลักการจุดระเบิดที่แตกต่างกัน น้ำมันเครื่องทีใช้งานจึงจำเป็นต้องใช้ให้ถูกประเภทเพื่อให้หมาะสมกับการทำงานของเครื่องยนต์และช่วยเสริมประสิทธิภาพการทำงานให้ดีที่สุด ห้ามใช้น้ำมันผิดประเภทกับเครื่องยนต์เด็ดขาด

ซื้อรถมือสองควรเลือกเครื่องยนต์แบบไหน?

ส่วนตัวมองว่าการเลือกซื้อรถยนต์มือสองทั้งสองเครื่องยนต์อาจะมีปัจจัยหลายๆ อย่างในการเลือกซื้อ เช่น อาจจะต้องดูอายุขัยของตัวรถและสภาพเครื่องยนต์ อายุการใช้งานของเครื่องยนต์เป็นหลัก ส่วนใหญ่เครื่องยนต์ดีเซลที่มีอายุการใช้นานจะมีอาการประจำตัวที่ไม่ค่อยสู้ดีนัก เช่น อาการเครื่องสั่น เร่งไม่ขึ้น เครื่องอืด เป็นต้น

การเลือกซื้อรถยนต์มือสองที่เป็นเครื่องดีเซลก็อาจจะต้องมีการทดลองขับหลายๆ รอบก่อนเพื่อให้แน่ใจว่าตัวเครื่องยนต์อยู่ในจุดที่ดีอยู่หรือไม่ ไม่อย่างนั้นการซื้อรถมือสองเครื่องดีเซลก็อาจจะทำให้คุณต้องมานั่งกุมขมับกับค่าใช้จ่ายอันมหาศาลกว่าเครื่องเบนซินเลยทีเดียว

ส่วนตัวมองว่าการซื้อรถยนต์มือสองที่เป็นเครื่องดีเซลและสภาพดีๆ ก็มีข้อดีในหลายๆ ด้าน เช่น อัตราการประหยัดน้ำมันที่ดีเยี่ยมก็ช่วยลดค่าใช้จ่ายใจชีวิตประจำวันลงไปได้พอสมควร และยิ่งถ้าหากเป็นเครื่องยนต์ดีเซลเทอร์โบก็จะยิ่งทำให้การเผาไหม้ทำได้สมบูรณ์ขึ้น กำลังเครื่องดีขึ้น ประหยัดขึ้น และ ปล่อยมลพิษน้อยลงด้วย เครื่องดีเซลก็จะเหมาะกับการขับทางไกลหรือใช้งานแบบลุยๆ กำลังเครื่องจะดีกว่าเห็นๆ เลย

ส่วนเครื่องเบนซินก็จะมีข้อดีตรงที่การตอบสนองของตวเครื่องนั้นดีมาก ขับได้ไหลลื่นมากกว่าทั้งในชีวิตประจำวันและการท่องเที่ยว แต่สำหรับการใช้ลุยก็อาจจะสู้เครื่องดีเซลไม่ได้ตรงที่แรงบิดจะน้อยกว่า เครื่องเบนซินจึงเหมาะจะขับในเมืองและทางราบมากกว่า และกินน้ำมันมากกว่าด้วย ปัจจุบันก็จะมีเครื่องเบนซินเทอร์โบซึ่งช่วยในการอัดอากาศและเผาไหม้ได้สมบูรณ์ขึ้นก็จะแรงขึ้นและประหยัดขึ้นด้วย

การเลือกซื้อรถมือสองเครื่องยนต์เบนซินเป็นสิ่งที่ง่ายดายมากแค่เพียงตรวจเช็คสภาพว่าเครื่องยนต์และส่วนต่างๆ ยังอยู่ในสภาพดีไหมแค่นั้นก็เพียงพอ เพราะเครื่องเบนซินนั้นกำลังอัดไม่ได้สูงทำให้เรื่องของความเสื่อมสภาพจะน้อยกว่าเครื่องยนต์ดีเซลเยอะมาก แต่ก็อย่าวางใจ ให้ลองขับทดสอบดูก่อนว่าเครื่องยนต์มีอาการสะดุดหรือสะอึกหรือไม่ เพราะนั่นคืออาการของเครื่องยนต์เบนซินที่ทำงานไม่ปกติ

ส่วนตัวคิดว่าจะเครื่องยนต์แบบไหนก็มีทั้งข้อดีและข้อเสียเหมือนกัน สิ่งที่ต่างกันคือการเลือกประเภทเครื่องยนต์และขนาดของเครื่องยนต์ให้เหมาะสมกับการใช้งานของเรามากกว่า ถ้าหากจะใช้ขึ้นเขาลุยๆ ซื้อรถมือสองเครื่องเบนซิน 1.5 ลิตร มาขับแบกของหนักๆ ด้วยก็คงจะไม่ไหว หรือถ้าขับในเมืองซะเป็นส่วนใหญ่เครื่องดีเซลก็อาจจะไม่ตอบโจทย์ได้เท่าที่ควรครับ เพราะฉะนั้นพิจณาจากการใช้งานของแต่ละคนเป็นหลักครับผม

อ่านเพิ่มเติม เครื่อง NA คืออะไร ต่างจากเครื่อง Turbo ไหม แบบไหนดีกว่ากัน?

ซื้อขายรถมือสองออนไลน์ ต้องที่ ตลาดรถมือสอง one2car ซื้อรถง่าย ขายรถไว ทั้งรถเก๋งมือสอง รถตู้มือสอง รถกระบะมือสอง ราคาดี ฟรีดาวน์ ผ่อนถูก คุณภาพพร้อมใช้งาน

อัปเดตข่าวรถล่าสุด ดูรีวิวรถยนต์ รีวิวรถมอเตอร์ไซค์ ทุกยี่ห้อ โดยทีมงานมืออาชีพ เช็คราคา ตารางผ่อน พร้อมเกาะติดข่าวสารรถยนต์ไฟฟ้า EV ได้ที่ Autospinn.com