การจัดดอกไม้เบื้องต้น

การจดั ดอกไม้เบือ้ งตน้ โดย นางจินตนา จรัสศรี แผนกวชิ าคหกรรมศาสตร์วทิ ยาลยั อาชีวศึกษาเลย สานักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา

การจัดดอกไม้ ถอื เป็นศาสตร์อยา่ งหนง่ึ ท่ีจาเป็นต้อง อาศยั ทักษะ ประสบการณ์ เพราะจะต้องใชด้ อกไมท้ ี่แตกตา่ งกันในหลากหลายสี การไล่โทน การนาเอาดอกไม้หรอื ใบไม้ ตลอดจนวัสดตุ า่ ง ๆ มาจดั ใหอ้ ย่ใู นองค์ประกอบทางศลิ ปะ ซ่งึ ต้องมีความสัมพันธก์ ัน และทาให้เกดิ มุมมองท่ีสวยงาม นบั ไดว้ า่ เป็นศลิ ปะและววิ ัฒนาการทส่ี ืบทอดกนั มาชา้ นาน การจดั ดอกไม้โดยส่วนใหญ่นิยมจดั เลยี นแบบดอกไม้สดธรรมชาติ หลักการจดั ดอกไม้ ส่งิ ทต่ี อ้ งเตรยี ม 1. ภาชนะสาหรับจดั หมายถงึ ภาชนะสาหรบั รองรบั ดอกไม้มหี ลายชนิด เชน่ แจกันรปู ทรงตา่ ง ๆ เช่น กระบงุ ตะกรา้ ชะลอม 2. ทีส่ าหรบั รองภาชนะ เม่อื จดั ดอกไมเ้ สร็จควรมสี ง่ิ รองรับเพื่อความสวยงาม ความโดดเดน่ ของแจกนั เช่นไมไ้ ผ่ขัดหรือ สานเปน็ แพ กระจก แป้นไม้ 3. กรรไกรสาหรบั ตดั แต่ง 4. เครอ่ื งใชต้ ่าง ๆ เชน่ ลวด ทราย ดินนามนั กระดาษสี ฟลอร่าเทปสีเขยี ว ก้านมะพรา้ ว ลวดเบอร์ 24 และ เบอร์ 30 5. ดอกไม้ประดษิ ฐพ์ ร้อมใบไม้สาเร็จ 6. เครอ่ื งประกอบตกแตง่ เชน่ กิ่งไม้ ขอนไม้ ตุ๊กตา ขดลวด เปน็ ต้นดอกไม้ทนี่ ิยมใช้ 1. เลือกดอกไมต้ ามวตั ถปุ ระสงค์สาหรับงานนัน ๆ 2. ความทนทานของดอกไมป้ ระดิษฐ์ 3. ขนาด เลอื กใหเ้ หมาะกับภาชนะ สถานทีต่ งั และแบบของการจดั 4. การเลือกสี ตอ้ งดฉู ากดา้ นหลังและจุดประสงคว์ ่าตอ้ งการ กลมกลืน หรอื ตัดกนั 5. ความนิยม เช่นดอกกหุ ลาบนิยมใช้ในงานมงคล ดอกบัวใชบ้ ชู าพระสงิ่ ควรคานงึ ในการจัด ดอกไม้ 1. สัดสว่ น ควรใหค้ วามสูงของดอกไม้พอดีกบั แจกันเช่น แจกันทรงสูง ดอกไม้ดอกแรกควรสงู เทา่ กบั 1.5 – 2 เทา่ ของ ความสงู ของแจกัน สาหรับแจกันทรง เตียดอกไมด้ อกแรกควรสงู เทา่ กับ 1.5 – 2 เท่าของความกวา้ งของแจกนั 2. ความสมดยุ ลควรจดั ให้มีความสมดลุ ไม่หนักหรอื เอยี งข้างใดข้างหนึ่ง 3. ความกลมกลนื เป็นหวั ใจของการจัดต้องมคี วามสัมพนั ธ์ทกุ ดา้ นตงั แตข่ นาดของแจกัน ความเล็กและใหญข่ องดอกไม้ ความมากน้อยของใบท่ีนามาประกอบ 4. ความแตกต่าง เป็นการจดั ทีท่ าใหส้ วยงามสะดุดตา เช่นจดั ดอกไมเ้ ลก็ ๆ และมดี อกใหญเ่ ดน่ ขนึ มา 5. ชว่ งจงั หวะ ชว่ ยใหด้ อกไม้มชี วี ติ มากขึน ควรไลข่ นาด ดอกตูม ดอกแยม้ จนถึงดอกบาน 6. การเทียบสว่ น เปน็ ความสัมพันธ์กบั สว่ นต่าง ๆ เช่น ดอกไมด้ อกเล็กควรใสแ่ จกันใบเลก็ ตลอดจนที่ รปู แบบการจดั ดอกไม้ การจดั ดอกไม้โดยทัว่ ๆ ไปแบ่งออกเป็น 3 แบบ ดงั นี 1. การจดั ดอกไม้เลียนแบบธรรมชาติ ( เพอ่ื ใชเ้ อง) เป็นการจดั ดอกไมแ้ บบงา่ ย ๆ เพอ่ื ประดบั ตกแตง่ บา้ น โดยอาศัยความเจริญเติบโตของตน้ ไม้ ดอกไม้ กงิ่ ไม้ นามาจัดลงภาชนะ โดยใชก้ ่งิ ไม้ขนาดต่าง ๆ 3 ก่ิง การจดั ดอกไมแ้ บบนี นยิ มนาหลักการจดั ดอกไมจ้ ากประเทศญปี่ ่นุ มาประยุกต์ 2. การจดั ดอกไมแ้ บบสากล นยิ มจดั 7 รปู แบบ คือ รปู ทรงแนวด่งิ ทรงกลม ทรงสามเหลี่ยมมุมฉากทรงสามเหล่ยี มดา้ นเท่า ทรงพระจันทรค์ ว่า ทรงพระจนั ทรเ์ สยี ว ทรงตวั เอสเอกสารประกอบการสอนจดั ดอกไม้ ครูจินตนา จรัสศรี วิทยาลยั อาชีวศึกษาเลย หนา้ 2

3. การจดั ดอกไม้แบบสมนั ใหม่ เปน็ การจัดดอกไม้ท่ีมรี ูปแบบอสิ ระ เนน้ ความหมายของรปู แบบบางครังไมจ่ าเป็นต้องใชด้ อกไม้แตอ่ าจใช้วสั ดุหรือ ภาชนะเปน็ จุดเดน่ เปน็ การสร้างความรสู้ กึ ใหผ้ ูพ้ บเหน็ การจัดดอกไม้แบบนยี งั อาศัยหลกั เกณฑ์สดั ส่วนและความสมดลุ ดว้ ยวสั ดุ อุปกรณใ์ นการจดั ดอกไม้ วัสดุอปุ กรณใ์ นการจัดดอกไม้ มมี ากมายหลายแบบขนึ อยกู่ บั นกั จดั ดอกไมท้ ่จี ะเลือกใช้ สาหรับวสั ดอุ ปุ กรณพ์ นื ฐานท่ีนยิ มใช้ในการจดั ดอกไม้มีดงั นี 1.กรรไกร มีด คมี ชนิดของกรรไกรมดี ังนี กรรไกรตัดดอกไม้ กรรไกรตัดกง่ิ ไม้ กรรไกรตดั กระดาษและรบิ บนิ มีดตัดดอกไม้ มีดตดั ฟลอร่าโฟม มดี ตัดไม้ คมี ตดั ลวดเอกสารประกอบการสอนจดั ดอกไม้ ครูจินตนา จรัสศรี วทิ ยาลยั อาชีวศึกษาเลย หนา้ 3

2.ฟลอร่าโฟม คุณสมบตั ดิ ดู ซึมและอมุ้ นา กอ่ นใช้จะตอ้ งแชน่ าให้ชมุ่ เปน็ วสั ดุที่ใชป้ ักดอกไม้ ข้อควรระวงั ในการใช้ฟลอร่าโฟม นาตอ้ งเข้าถงึ กลางกอ้ นและตอ้ งดูดนาใหเ้ ตม็ ที่ วสั ดธุ รรมชาตอิ นื่ ๆนามาใช้แทนฟลอร่าโฟม เช่น ก้านผกั ตบชวากใ็ ช้ไดเ้ ปน็ การประยกุ ต์วัสดุทอ้ งถิน่ แตไ่ ม่แนะนาเพราะไมเ่ ปน็ สากล ทวั่ โลกเขาไมใ่ ช้กันใช้เฉพาะรา้ นดอกไมบ้ างกลุ่มในประเทศไทยเท่านันใช้จดั ดอกไมส้ ด ใชจ้ ดั ดอกไม้แห้ง 3.ภาชนะ มีหลากหลายรูปแบบเชน่ แจกนั กระเชา้ ไม้ มใี หเ้ ลือกทง่ั ของในประเทศและต่างประเทศเลอื กใชต้ ามความเหมาะสม กบั งานท่ีออกแบบไว้ ข้อควรระวงั ตอ้ งไม่ร่ัว สีไม้ตกเมื่อโดนนาเอกสารประกอบการสอนจดั ดอกไม้ ครูจินตนา จรัสศรี วิทยาลยั อาชีวศึกษาเลย หนา้ 4

4.กระดาษและอปุ กรณห์ อ่ ชอ่ ดอกไม้ ได้แก่ กระดาษสา มที ังกระดาษสาไทย สาเกาหลี ราม่ี ป่านธรรมชาติพลาสตกิ ลวดสายตา่ งๆ การใชส้ าไทยตอ้ งระวงั เพราะสาไทยไมก่ ันนาเมอื่ โดนนาจะยุย้ สว่ นกระดาษสาเกาหลีจะกนั นาใช้งานไดด้ ี 5.ริบบิ้น ริบบนิ สีต่างๆมีขนาดความกว้างและยาวให้ เลอื กตามความเหมาะสม รบิ บนิ เม่ือทาเป็นโบวน์ ามาเสรมิ แตง่ ทาใหผ้ ลงานดสู วยงาม แต่ก็ขึนอยู่กับผลงานบางผลงานกไ็ ม่จาเปน็ เพราะต้องการให้ดูเป็นธรรมชาตแิ บบ เรยี บๆ 6.กระบอกฉดี น้า เป็นสงิ่ จาเป็นอกี ชินหนงึ่ เม่ือจดั ดอกไมเ้ สร็จควรฉดี นาจะทาใหด้ ูสดชืน่ ในการฉดี นาควรมลี กั ษณะเป็นละอองถา้ ฉีดแรง็ และมากเกินไปจะทาให้ดอกไม้ชา นาที่ใชค้ วรเปน็ นาสะอาดไมม่ สี ิ่งปลอมปนใดๆเอกสารประกอบการสอนจดั ดอกไม้ ครูจินตนา จรัสศรี วทิ ยาลยั อาชีวศึกษาเลย หนา้ 5

7.อปุ กรณ์อ่นื ๆ ทีน่ ามาใช้ในการจดั ดอกไมเ้ ช่น สเปรยฉ์ ดี ใบมัน สสี เปรย์สาหรบั พ่นดอกไม้ กาวสาหรบั ตดิดอกไม้ใบไม้ ฟลอรา่ เทปสีตา่ งๆสาหรับพนั ต่อกา้ นดอกไม้ใหย้ าว เป็นต้น การเตรียมดอกไมก้ ่อนจัด 1. ดอกไม้ ใบไม้ ทซี่ ือมาจากตลาดตอ้ งนามาพักไวใ้ นนาอย่างน้อย 45 นาที – 2 ชว่ั โมง 2. นาดอกไมม้ าลดิ ใบทไ่ี ม่สวย เหย่ี ว หรอื ไม่จาเป็นออกไป 3. ตดั กา้ นดอกไมใ้ ตน้ า หากก้านไม่แข็งใหต้ ดั ตรง หากกา้ นแขง็ ให้ตดั เฉียงประมาณ 1 นวิ 4. แช่ดอกไมพ้ กั ไวใ้ นนามาก ๆ 5. ดอกไมท้ ี่ซือมาคา้ งคืนให้ห่อด้วยใบตองหรือกระดาษ นาไปแช่ไว้ในถงั นา เพอ่ื ไม่ใหด้ อกบานเรว็ เตรียมการจดั ดอกไม้ 1.การแช่ Floral Foam ให้นานาใส่ภาชนะปากกว้างปริมาณมากๆวางกอ้ น Floral Foam ลงบนนาใหน้ าคอ่ ยๆซมึผ่านขนึ มา หา้ มกดให้จมนาหา้ มนานามาราดลงบนก้อน Floral Foam เดด็ ขาด เพราะนาจะไปอดุ ตนั ชอ่ งระบายอากาศ ทาใหน้ าซึมผ่านเขาไปข้างในได้ยาก การแช่ Floral Foam ควรแชอ่ ย่างน้อย 2 ชัว่ โมง เพอ่ื ให้ดูดซึมนาไดเ้ ต็มท่ี และเพอื่ ให้เกลอื ทผ่ี สมอยู่ไหลออกมา หรือทางทีด่ ีควรแชค่ า้ งคนื ไว้ก็ได้ เกลอื ท่ีผสมอยไู่ หลออกมา หรือทางที่ดีควรแช่คา้ งคืนไว้ก็ได้ ้เกลอื ท่ผี สมอยูใ่ นกอ้ น Floral Foam จะมลี กั ษณะเปน็ นาสนี าตาลแดง มผี ลทาใหก้ า้ นดอกไมเ้ นา่ เร็วและทาใหน้ าทแ่ี ช่Floral Foamมีกลน่ิ เหม็นเรว็ ขนึ 2.การบรรจุ Floral Foam ลงในภาชนะ ถา้ เปน็ ภาชนะประเภทตะกร้าควรมมี กี ารรองรบั นาให้เรียบร้อย แต่ไม่ว่าภาชนะจะเป็นตะกรา้ หรอื แจกนั ก็ตาม จะตอ้ งเปิดช่องไวส้ าหรบั เตมิ นา และจะตอ้ งบรรจใุ ห้สงู กว่าปากภาชนะประมาณ2-3 เซนติเมตร หรือถ้าตอ้ งการปกั ดอกไมป้ ริมาณมากๆ ให้บรรจใุ หส้ ูงกว่าท่ีกาหนดกไ็ ด้ นอกจากนนั ควรปากเหล่ียม FloralFoamบรเิ วณปากภาชนะออก เพื่อเปิดพนื ทใี่ นการปกั ให้มากขนึ และเพื่อเพ่มิ ความสะดวกในการปดิ ฐานของการจดั ได้ง่ายเอกสารประกอบการสอนจดั ดอกไม้ ครูจินตนา จรัสศรี วิทยาลยั อาชีวศึกษาเลย หนา้ 6

ขนึ การบรรจุ Floral Foam ถ้าตอ้ งการให้มคี วามปลอดภยั ต่อการแตกกระจายในขณะจดั และปลอดภยั ต่อการเคลอ่ื นยา้ ยควรห้มุ ดว้ ยลวดตาขา่ ยใหแ้ น่นหนา เมอื่ บรรจเุ สรจ็ เรียบรอ้ ย ควรเปิดนาใส่ให้เตม็ และเทนาทิง เพื่อเป็นการลา้ งเกลือและเศษของ Floral Foam เติมนาลงไปใหม่ เปน็ อันพรอ้ มท่จี ะจัดดอกไม้ได้ 3.การตดั กา้ นดอกไม้ ตอ้ งตดั ก้านดว้ ยมีดคมๆให้เฉียงมากๆ โดยใช้มือซา้ ยจบั กา้ นหงายขึน มอื ขวาจบมดี หัวแมม่ อืขวาจะเปน็ ตัวประคองก้านดอกไม้ไว้ตลอดเวลา การตัดก้านด้วยมีด จะทาใหก้ ้านดอกไมไ้ ม่ชา สามารถดูดนาไดเ้ ตม็ ที่ และนอกจากนยี ังสามารถบังคบั องศาของการตัดไดอ้ ย่างทเี่ ราต้องการ การตดั กา้ นให้เฉยี งมากๆ จะมผี ลตอ่ การดดู นาของดอกไม้และยังสามารถทาใหก้ ารปักดอกไมม้ คี วามมั่นคง และนอกจากนยี งั ทาให้ Floral Foam แตกได้ยาก การตดั ก้านดอกไม้ และเวลาปักจะต้องหันหนา้ ของดอกไมห้ นั หน้าขนึ ไปรับแสงอาทิตย์ การทาลักษณะนีจะทาใหส้ ภาพการปกั ดอกไม้มีความเปน็ ธรรมชาตมิ ากท่สี ดุลักการจัดดอกไม้ สง่ิ ที่ตอ้ งเตรยี ม 1. ภาชนะสาหรบั จดั หมายถงึ ภาชนะสาหรับรองรับดอกไมม้ หี ลายชนิด เช่น แจกันรูปทรงต่าง ๆ เชน่ กระบุง ตะกร้า ชะลอม 2. ทส่ี าหรับรองภาชนะ เม่ือจัดดอกไม้เสรจ็ ควรมสี ิง่ รองรับเพ่ือความสวยงาม ความโดดเดน่ ของแจกัน เช่นไม้ไผ่ขัด หรอื สานเปน็ แพ กระจก แปน้ ไม้ 3. กรรไกรสาหรับตดั แต่ง 4. เคร่อื งใชต้ า่ ง ๆ เชน่ ลวด ทราย ดินนามัน กระดาษสี ฟลอรา่ เทปสีเขียว ก้านมะพรา้ ว ลวดเบอร์ 24 และ เบอร์ 30 5. ดอกไมป้ ระดษิ ฐ์พร้อมใบไมส้ าเร็จ 6. เครอื่ งประกอบตกแตง่ เชน่ กงิ่ ไม้ ขอนไม้ ตุก๊ ตา ขดลวด เปน็ ต้นเอกสารประกอบการสอนจดั ดอกไม้ ครูจินตนา จรัสศรี วิทยาลยั อาชีวศึกษาเลย หนา้ 7

หลกั ทั่วไปในการจดั แจกันดอกไม้ 1. หนา้ ทแ่ี ละประโยชนใ์ ชส้ อย กอ่ นจดั ควรจะทราบวัตถุประสงคใ์ นการจดั ตกแต่งก่อนว่า จะใช้ในงานอะไร และจะจัดวางท่ไี หน เชน่ วางกลางโตะ๊ วางมุมโต๊ะ ชดิ ผลัก หรือแจกันติดผนงั เปน็ ต้น และควรดูดว้ ยวา่ ลักษณะของหอ้ งทจ่ี ะจดั วางเป็นหอ้ งลักษณะแบบใด ทรงใด และขนาดเลก็ ปานกลางหรอื ใหญ่ เพื่อเราจะได้เลือกแจกันและดอกไม้ทเี่ หมาะสมกบั หอ้ งนัน ๆ ด้วย 2. สดั สว่ น สดั สว่ นเปน็ เร่อื งสาคัญมาก ท่จี ะกาหนดว่าแจกันท่ีจัดเสรจ็ จะสวยหรือไมส่ วย ถ้าสัดสว่ นไมส่ มดุลย์แจกันทจ่ี ัดออกมาก็ไมส่ วย สง่ิ ทีต่ ้องคานงึ2.1 ภาชนะทรงเตยี ความสูงทจี่ ดั ควรเป็น 1.5-2 เทา่ ของความกวา้ งของภาชนะ2.2 ภาชนะทรงสงู ความสงู ท่จี ดั ควรเป็น 1.5-2 เท่า ของความสงู ของภาชนะ3. การเทียบส่วน ระหวา่ งดอกไม้กบั แจกัน, แจกนั กับขนาดของห้อง 4. ความสมดลุ ย์ เป็นความถ่วงดลุ เชน่ ซ้ายขวาเทา่ กนั หรอื สองข้างไม่เทา่ กันแตห่ นกั ไปทางใดทางหนึง่ ก็ได้ ทังนีขึนอยกู่ ับวตั ถปุ ระสงคข์ องผจู้ ดั5. การเลอื กสี เส้นและขนาดให้แตกตา่ ง กนั เชน่ สีกลาง ออ่ น เส้นท่ีโค้งเรยี ว ขนาดดอกมใี หญ่เลก็ เปน็ ต้น6. ความกลมกลืน คอื การเขา้ กนั อย่างสอดคล้องระหวา่ งองค์ประกอบตา่ ง ๆ7. ความแตกตา่ ง เชน่ สขี องดอก ใบ และภาชนะทม่ี ีสแี ตกตา่ งกนั แต่ความแตกตา่ งไมค่ วรเกิน 20%8. การสร้างจุดเดน่ คอื จดั ใหม้ ีตวั เดน่ ตวั รอง และให้มกี ารส่งเสริมกันและกันสิ่งควรคานงึ ในการจัด ดอกไม้ 1. สดั ส่วน ควรใหค้ วามสูงของดอกไมพ้ อดีกับแจกันเช่น แจกนั ทรงสงู ดอกไม้ดอกแรกควรสูง เทา่ กบั 1.5 – 2เทา่ ของความสงู ของแจกนั สาหรับแจกนั ทรง เตยี ดอกไม้ดอกแรกควรสงู เทา่ กบั 1.5 – 2 เท่าของความกวา้ งของแจกนั2. ความสมดุยลควรจดั ให้มคี วามสมดุลไมห่ นกั หรอื เอียงขา้ งใดขา้ งหน่ึง 3. ความกลมกลืน เป็นหัวใจของการจัดต้องมคี วามสัมพนั ธท์ กุ ดา้ นตังแต่ขนาดของแจกัน ความเล็กและใหญข่ องดอกไม้ ความมากนอ้ ยของใบท่ีนามาประกอบ4. ความแตกต่าง เปน็ การจดั ทีท่ าใหส้ วยงามสะดดุ ตา เชน่ จดั ดอกไมเ้ ลก็ ๆ และมดี อกใหญเ่ ดน่ ขึนมา5. ชว่ งจังหวะ ช่วยให้ดอกไม้มีชวี ิตมากขนึ ควรไล่ขนาด ดอกตมู ดอกแยม้ จนถึงดอกบาน 6. เทียบส่วน เป็นความสัมพนั ธ์กับส่วนตา่ ง ๆ เช่น ดอกไมด้ อกเลก็ ควรใสแ่ จกันใบเล็ก ตลอดจนที หนา้ 8เอกสารประกอบการสอนจดั ดอกไม้ ครูจินตนา จรัสศรี วิทยาลยั อาชีวศึกษาเลย

เอกสารประกอบการสอนจดั ดอกไม้ ครูจินตนา จรัสศรี วทิ ยาลยั อาชีวศึกษาเลย หนา้ 9

ขั้นตอนการจดั 1. บรรจุ Flora Foam ในแจกัน 2. ปักดอกคารา่ ให้ลดหลนั่ ไปดา้ นหลงั และดา้ น – หน้า ปักใบมอสเตล่าทีฐ่ านด้านขาวมอื และปักใบพโิ ลพลจู ีบดา้ นซา้ ยมือ สว่ นใบพัดโบกปกั ทฐ่ี านดา้ นหน้าของแจกัน 3. ปักใบไผฟ่ ิลปิ ินส์ใหก้ ระจายทว่ั แจกัน หนา้ 10เอกสารประกอบการสอนจดั ดอกไม้ ครูจินตนา จรัสศรี วทิ ยาลยั อาชีวศึกษาเลย

4. ปักดอกลลิ ลส่ี สี ม้ ปักดอกเฮลโิ คเนยี สสี ม้ ให้ลดหลั่น ลงมาทฐ่ี านแจกนั สว่ นดอกคารเ์ นชั่นสีแดงจะปกั กระจายไปท่วั แจกนั จะต้องปักให้มมี ิตหิ รือความสูงตา่ ใหเ้ ป็นธรรมชาติและข้อสาคญั จะต้องบงั คับรูปทรงให้อยู่ในสามเหลีย่ มดา้ นเทา่5. ปดิ โอเอซิส ส่วนทย่ี ังมองเหน็ ด้วยใบเลบ็ ครุฑผกั ชี ขอ้ ควรระวงั ในการจัด 1. อย่าปกั ให้ก้านขดั หรือไขว้กนั ไปมา 2. ตัดก้านใหเ้ ฉียงมาก ๆ 3. ปกั ให้ลึกพอสมควร 4. ปกั ให้มคี วามสมดลุ ทางรูปทรงแต่แตกตา่ งด้านวัสดุ 5. ปกั ใหก้ า้ นทกุ กา้ นเขา้ สู่เดยี วกัน 6. ปักให้มมี ิติในตวั เอง 7. สรา้ งจดุ ศูนย์กลางให้อยเู่ ยอื งไปหลังแจกนั เล็กน้อยเพื่อเปดิ พืนทใ่ี นการปกั ได้มากขึน 8. ปดิ ฐานให้มดิ ชดิ 9. การปักดา้ นขา้ งจะต้องพยายามใหข้ นานกบั ปากภาชนะ เพื่อให้ดอกไมท้ ่จี ัดเป็นอันหนงึ่ อันเดยี วกบั ภาชนะ ให้มากทส่ี ดุ10. อย่าปักใหร้ ปู ทรงทจ่ี ดั มองดูคว่าหนา้ หรือหงายหลังจนเกินไปเอกสารประกอบการสอนจดั ดอกไม้ ครูจินตนา จรัสศรี วิทยาลยั อาชีวศึกษาเลย หนา้ 11

เอกสารประกอบการสอนจดั ดอกไม้ ครูจินตนา จรัสศรี วิทยาลยั อาชีวศึกษาเลย หนา้ 12

ข้ันตอนการจดั 1. บรรจุ โอเอซิส ในแจกนั 2 . ปักดอกลิลล่ปี ากแตรใหล้ ดหลั่นกัน ปักใบวาสนาดา้ นขาวมือ ปกั ใบพโิ ลพลูจีบทางซา้ ยมอื และปักใบไผฟ่ ลิ ปิ ปนิ สใ์ ห้เปน็ กล่มุ อยู่เหนอื กลมุ่ ของใบวาสนา 3. ปกั ดอกบัวใหเ้ ปน็ กลุ่มเด่นกลางภาชนะ โดยปักใหเ้ กดิ มติ ิ หนา้ 13 และทาให้มีความเป็นธรรมชาตโิ ดยการปกั ใหม้ ีทังดอกตมู ดอกบาน หลังจากนนั ปกั ดอกไอริสในแนวตงั และแนวนอนเอกสารประกอบการสอนจดั ดอกไม้ ครูจินตนา จรัสศรี วทิ ยาลยั อาชีวศึกษาเลย

4. ปกั ดอกสแตตีสเสรมิ รปู ทรงให้เปน็ สามเหลย่ี มดา้ นไมเ่ ทา่ ปิดเทคนคิ ดว้ ยใบไผฟ่ ิลปิ ปนิ ส์ และใบเล็บครุฑผกั ชี หรอื อาจใช้ใบไม้ชนิดอนื่ ๆมาช่วยปิดเทคนคิ ดว้ ยก็ได้ข้อควรระวงั 1. อยา่ ปกั ให้มองดคู ว่าหน้า หรอื หงายหลังมากจนเกินไป 2. อย่าปักใหก้ ้านขดั หรือไขว้กันไปมา 3. ตดั กา้ นใหเ้ ฉยี งมากๆ 4. ปกั ใหล้ ึกพอสมควร 5. ปักใหม้ ีความสมดจุ แบบไมแ่ ท้จริงและรปู ทรงไมเ่ ท่ากัน 6. ปักใหม้ ีมติ ิในตวั เอง 7. ปกั ใหก้ า้ นทุกกา้ นเข้าสูจ่ ุดเดยี วกัน 8. สร้างจดั ศูนย์กลางใหอ้ ยเู่ ยืองไปขา้ งหลงั และค่อนไปทางซา้ ยมือหรือขวามือของแจกันเล็กน้อย 9. ปิดฐานใหม้ ิดชิด10. พยายามบงั คบั รูปทรงให้อย่ใู นรปู ทรงของสามเหล่ยี มด้านไมเ่ ท่า คอื จะตอ้ งให้ฐานด้านใดด้านหน่งึ ยาวกว่าอกี ดา้ น11. เมอ่ื จัดเสร็จแลว้ ให้หันด้านข้างดู เพอื่ เชค็ ว่าแจกนั ท่จี ัดเสร็จแลว้ เกิดการหงายหลงั หรือควา่ หนา้ มาก ไปหรอื เปลา่ และสามารถบอกไดว้ ่าหนา้ แจกนั ท่จี ดั พองหรือยบุ ตวั มามากเกินไปเอกสารประกอบการสอนจดั ดอกไม้ ครูจินตนา จรัสศรี วทิ ยาลยั อาชีวศึกษาเลย หนา้ 14

การจดั ดอกไมท้ รงแนวนอน ใชส้ าหรับวางบนโต๊ะยาวๆ ทใี่ ช้นงั่ รบั ประทานอาหาร หรือสาหรับวางกลางโต๊ะประชุม การจัดดอกไมท้ รงนีจะต้องระมัดระวังไม่ให้จัดกวา้ งจนกระท่งั วางอาหาร หรืออปุ กรณ์การประชมุ ไม่สะดวก อยา่ ใหส้ นั หรือยาวเกนิ ไปจนกระทง่ั ไม่เหมาะกับขนาดของโตะ๊ และจะตอ้ งไมจ่ ดั สงู กระทัง่บังหนา้ ของผนู้ ง่ัเอกสารประกอบการสอนจดั ดอกไม้ ครูจินตนา จรัสศรี วิทยาลยั อาชีวศึกษาเลย หนา้ 15

ข้ันตอนการจดั 1. บรรจโุ อเอซสิ ในจานแปล2. ปกั ใบเฟริ น์ ข้าหลวงด้านซา้ ยและขวาของแจกัน 2. จะต้อง ปักใหช้ ิดปากแจกนั สว่ นความยาวของ ใบเฟริ ์นข้าหลวงขนึ อยกู่ ับความตอ้ งการของผู้จัด หรอื จะยึดขนาดของภาชนะและสถานท่จี ัดวางเปน็ ตัวกาหนดก็ได้ ปักใบพิโลพลจู บี ทแยงมุม โดยปกั ให้ชดิ โคนใบปักเบริ ์ดก้ามปูเพือ่ กาหนดความสูง3. ปกั ใบซานาดเู สริมทรง ปักคาร์เนชน่ั ใหก้ ระจายท่วั แจกนัและปักใหม้ ีมติ ปิ ักดอกกหุ ลาบ และเฟริ ์นอษั ฎางคเ์ สรมิ เลก็ น้อยเอกสารประกอบการสอนจดั ดอกไม้ ครูจินตนา จรัสศรี วทิ ยาลยั อาชีวศึกษาเลย หนา้ 16

4. ปกั ดอกหนา้ ววั แดงและเขยี ว ปดิ เทคนิคด้วย ใบเล็บครฑุ ผกั ชี ขอ้ ควรระวงั ในการจัด หนา้ 17 1. บังคบั รปู ทรงใหซ้ ้ายและขวาเกิดความสมดลุ กนั 2. ปักกา้ นทกุ ก้านใหเ้ ข้าสกู่ ลางภาชนะ 3. ตัดก้านให้เฉยี งมากๆ 4. ปักลึกพอสมควร 5. ปักให้ด้านขา้ งขนานกบั พนื โตะ๊ 6. สามารถปกั ดอกไม้ได้ทังแบบผสม และแบบเป็นกลมุ่ ๆ ก็ได้ 7. ปิดฐานให้มดิ ชิด 8. อยา่ ปักให้สูงจนบังหนา้ ของผู้นัง่ โตะ๊ อาหารหรอื โตะ๊ ประชมุ 9. ประยกุ ตจ์ ัดในภาชนะทรงสงู ก็ได้เอกสารประกอบการสอนจดั ดอกไม้ ครูจินตนา จรัสศรี วทิ ยาลยั อาชีวศึกษาเลย

เอกสารประกอบการสอนจดั ดอกไม้ ครูจินตนา จรัสศรี วิทยาลยั อาชีวศึกษาเลย หนา้ 18

ขนั้ ตอนการจดั 1. บรรจโุ อเอซสิ ลงในภาชนะ 2. จะตอ้ ง ปกั ใบให้ชดิ ปากแจกนั ส่วนความยาวของ ใบขึนอย่กู บั ความตอ้ งการของผู้จัดหรือจะยดึ ขนาด ของภาชนะและสถานท่จี ดั วางเปน็ ตวั กาหนดกไ็ ด้ กาหนดความสงู ปกั ใบออกทงั 5 ด้าน 3. ปกั ใบไผฟ่ ลิ ิปิน และใบเล็บครฑุ ผักชใี ห้ท่ัว หนา้ 19เอกสารประกอบการสอนจดั ดอกไม้ ครูจินตนา จรัสศรี วทิ ยาลยั อาชีวศึกษาเลย

4. ปักดอกคารเนช่ ่นั ลงใหร้ อบทุกมุม5. ปกั ดอกมมั เปน็ กลุม่ ลงระหวา่ งดอกคารเนช่ัน 6. แซมดว้ ยดอกแคสเปียให้รอบๆเอกสารประกอบการสอนจดั ดอกไม้ ครูจินตนา จรัสศรี วทิ ยาลยั อาชีวศึกษาเลย หนา้ 20

การจดั ดอกไมร้ ูปทรงโคง้ เป็นรปู ตัวเอส นิยมจัดในภาชนะทรงสูง เปน็ รปู ทรงที่เกดิ จากการนาเส้นโคง้สองเสน้ มาประกอบเข้าดว้ ยกนั จนกระทังทาใหเ้ กิดรปู ตวั เอสขนึ มา ทรงโคง้ เป็นทรงท่มี คี วามอ่อนหวาน แตท่ งั นันย่อมขึนอยู่กบั การเลือกดอกไมม้ าใชจ้ ัด เพราะถ้าดอกไม้มีลักษณะท่ไี ม่ไปกบั รปู ทรงแลว้ จะทาให้การจัดนันไม่มีความออ่ นหวานทนั ที และยากตอ่ การบงั คบั ทรงเอกสารประกอบการสอนจดั ดอกไม้ ครูจินตนา จรัสศรี วิทยาลยั อาชีวศึกษาเลย หนา้ 21

ขน้ั ตอนการจัด 1. บรรจุ โอเอซิส ในแจกนั ทรงสูง 2. ปกั ใบสับปะรดทางซา้ ยและขาวมือใหอ้ ยใู่ น ลกั ษณะตวั เอส ปักดอกหน้าววั กาหนดความ กวา้ งของรูปทรง โดยปกั ใหช้ ดิ ปากแจกัน และ และพยายามปกั ใหป้ ิด โอเอซิส ที่บรรจุในแจกัน ปักเฮลโิ คเนียร์กาหนดความสงู ของทรง 3. ปักใบเลบ็ ครฑุ ปิดโอเอซิส ปกั ดอกลลิ ลี่ หนา้ 22 ใหเ้ ปน็ จุดเดน่ กลางภาชนะเอกสารประกอบการสอนจดั ดอกไม้ ครูจินตนา จรัสศรี วิทยาลยั อาชีวศึกษาเลย

4. ปักครสั ซานติมมั และแคสเปยี ร์เสรมิ รปู ทรง และปิดดว้ ยเลบ็ ครฑุขอ้ ควรระวงั ในการจัด 1. ปักก้านทุกกา้ นเขา้ สูจ่ ุดศนู ย์กลาง 2. ตดั ก้านเฉยี งมาก ๆ 3. ปักลึกพอสมควร 4. บรรจโุ อเอซสิ ให้สงู มากกวา่ ปกตเิ พราะจะตอ้ งปักให้ยอ้ ยลงมาข้างล่างด้วย 5. ถ้าฝึกปกั ทรงนใี หมๆ่ ควรคลุมโอเอซสิ ดว้ ยลวดตาขา่ ยช่วยไม่ใหโ้ อเอซสิ แตก 6. ระวังอย่าใหก้ ้านขดั หรอื ไขว้กันไปมา 7. เวลาปกั อย่าใหโ้ คนก้านชนกันเพราะจะทาให้ดูดนาไดย้ าก และจะทาให้ โอเอซสิ แตกได้งา่ ย 8. พยายามทาใหเ้ กิดความสมดลุ ในรูปทรงใหม้ ากที่สดุ 9. พยายามหาดอกไม้และวัสดทุ เ่ี หมาะสาหรับทรงโคง้ ของรปู ทรงเอกสารประกอบการสอนจดั ดอกไม้ ครูจินตนา จรัสศรี วิทยาลยั อาชีวศึกษาเลย หนา้ 23

การจดั ทรงสงู จะเปน็ ทรงที่ไม่กาหนดความสูงอย่างตายตวั สามารถจัดได้สงู ขึนไปเร่อื ย แต่จะกาหนดความกว้างของภาชนะ การจดั ลกั ษณะนีจะทาให้ดอกไม่คณุ ค่า เม่อื มองดูจะเกิดความรสู้ กึ หรหู ราและนา่ สนใจด้วย ลักษณะของรูปทรงทไี่ ม่เหมอื นใครนีเองท่เี ป็นตวั ดงึ ดดู ความสนใจไดเ้ ป็นอย่างดี ในสมัยโบราณจะกาหนดความสูงของการจดั แจกันทรงสูงไวห้ นง่ึ เท่าครึ่งถึงสองเท่าของความสงู ของแจกนั แตใ่ นปจั จุบันนีสามารถจัดดอกไมไ้ ด้สงู กวา่ สองเท่าครงึ่ หรือสามารถจัดได้สูงตามความตอ้ งการ โดยคานงึ ถึงสถานท่จี ดั วางและโอกาสการใช้งานเปน็ หลกัเอกสารประกอบการสอนจดั ดอกไม้ ครูจินตนา จรัสศรี วทิ ยาลยั อาชีวศึกษาเลย หนา้ 24

ข้นั ตอนการจดั 1. บรรจุ โอเอซิส ในภาชนะ 2. ปักข้าวบาเล่ท่กี ง่ึ กลางภาชนะ ปกั ซาริกโดย พยายาม บังคับเส้นให้อยูภ่ ายในภาชนะ ปักซานาดใู ห้ลดหล่นั ลงมา ท่ปี ากภาชนะ ปดิ ฐานด้วยเล็บครุฑผกั ชแี ละเล็บครฑุ กระจก จากนันปกั ใบเตยหอมให้ปลายใบหนั เข้ากลางภาชนะ3. ปักไผฟ่ ิลิปปนิ ส์ มนั ปิงปอง คารเ์ นชนั่ และ ครสิ ซานตมิ ัมให้อยูภ่ ายในภาชนะเอกสารประกอบการสอนจดั ดอกไม้ ครูจินตนา จรัสศรี วิทยาลยั อาชีวศึกษาเลย หนา้ 25

เอกสารประกอบการสอนจดั ดอกไม้ ครูจินตนา จรัสศรี วิทยาลยั อาชีวศึกษาเลย หนา้ 26

เอกสารประกอบการสอนจดั ดอกไม้ ครูจินตนา จรัสศรี วิทยาลยั อาชีวศึกษาเลย หนา้ 27

เอกสารประกอบการสอนจดั ดอกไม้ ครูจินตนา จรัสศรี วิทยาลยั อาชีวศึกษาเลย หนา้ 28

เอกสารประกอบการสอนจดั ดอกไม้ ครูจินตนา จรัสศรี วิทยาลยั อาชีวศึกษาเลย หนา้ 29