อุปกรณ์ที่ใช้ในการแกะสลัก
งานศิลปะดั้งเดิมของไทยนั้นมีอยู่มากมายหลายอย่างหลายแขนง มีดแกะสลักมีมากมายหลายรูปแบบ ขึ้นอยู่กับความถนัดของผู้แกะสลักเอง มีดแกะสลักถือเป็นสิ่งที่สำคัญมากของงานแกะสลัก อาจจะกล่าวได้ว่ามีมีดเพียงเล่มเดียวก็สามารถแกะสลักได้ทุกแบบ ทุกลวดลาย
การเลือกมีดแกะสลัก
1. มีดจะต้องมีความคม ใบมีดที่บางจะสามารถแกะสลักลวดลายได้ละเอียดและไม่มีรอยช้ำที่เกิดจากรอยมีด
2. น้ำหนักของด้ามมีดจะต้องมีความเบา เพื่อไม่ให้เกิดการอ่อนล้า
3. ปลายมีดจะต้องมีความเหยียดตรงไม่มีรอยบิ่น และควรมีปลอก หรือซองสำหรับเก็บมีกเพื่อป้องกันปลายมีด
4. ใบมีดควรเลือกที่ไม่เป็นสนิมง่ายเพราะจะดูแลรักษายาก และไม่ปลอดภัยต่อการบริโภค
การปอก คว้านและการแกะสลักผลไม้ นั้นนอกจากจะต้องทราบกระบวนการต่างๆ ในการแกะสลักแล้ว หัวใจที่มีความสำคัญต่อการแกะสลัก นั้นก็คือมีดแกะสลักที่มีเพียงเล่มเดียวสามารถแกะสลักลวดลายได้ทุกลวดลาย มีดแกะสลักในปัจจุบันมี 2 ลักษณะ ดังนี้
การเลือกมีดแกะสลัก
1. มีดจะต้องมีความคม ใบมีดที่บางจะสามารถแกะสลักลวดลายได้ละเอียดและไม่มีรอยช้ำที่เกิดจากรอยมีด
2. น้ำหนักของด้ามมีดจะต้องมีความเบา เพื่อไม่ให้เกิดการอ่อนล้า
3. ปลายมีดจะต้องมีความเหยียดตรงไม่มีรอยบิ่น และควรมีปลอก หรือซองสำหรับเก็บมีกเพื่อป้องกันปลายมีด
4. ใบมีดควรเลือกที่ไม่เป็นสนิมง่ายเพราะจะดูแลรักษายาก และไม่ปลอดภัยต่อการบริโภค
การปอก คว้านและการแกะสลักผลไม้ นั้นนอกจากจะต้องทราบกระบวนการต่างๆ ในการแกะสลักแล้ว หัวใจที่มีความสำคัญต่อการแกะสลัก นั้นก็คือมีดแกะสลักที่มีเพียงเล่มเดียวสามารถแกะสลักลวดลายได้ทุกลวดลาย มีดแกะสลักในปัจจุบันมี 2 ลักษณะ ดังนี้
มีดแกะสลักที่มีด้ามแบน มีลักษณะใบมีดเรียวแหลมยาวประมาณ 1-2 นิ้ว
ใบมีดมักจะเป็นเนื้อสแตนเลสอย่างดีเพื่อมิให้เกิดปฏิกิริยากับผักและผลไม้
มีดด้ามแบนเหมาะสำหรับผู้ที่เริ่มฝึกฝนการแกะสลัก เพราะสามารถควบคุมมีดได้ง่าย
มีดแกะสลักที่มีด้ามกลม มีลักษณะใบมีดเรียวแหลมยาวประมาณ 1.5 – 2.5 นิ้ว
ใบมีดมีทั้งเนื้อสแตนเลส และเนื้อเหล็ก จึงควรเลือกให้เหมาะสมกับการใช้งาน
มีดด้ามกลมเหมาะสำหรับผู้ที่แกะสลักได้แล้ว
เพราะสามารถควบคุมมีดให้ไปตามทิศทางต่างๆ
มีดปอก
ใช้สำหรับปอกเปลือกผักและผลไม้ ควรเลือกขนาดให้เหมาะสมกับผักและผลไม้ที่จะใช้
ที่ตักผลไม้ทรงกลม ใช้สำหรับตักผักหรือผลไม้ให้เป็นทรงกลม ช้อนกลมใช้สำหรับควักไส้ผักและผลไม้ ควรเลือกที่ทำจากสแตนเลส
ที่ตัดแบบหยัก
ใช้ตักและหั่นผัก ผลไม้ให้เป็นลวดลายสวยงาม ควรเลือกให้เหมาะกับผักและผลไม้
มีความคมและควรเลือกที่ทำจากสแตนเลส
พิมพ์กดรูปต่างๆ
ใช้กดผัก ผลไม้ให้มีรูปแบบตามต้องการ ควรเลือกให้มีความคมและควรเลือกที่ทำจากสแตนเลส