พพธภณฑ พระตาหนกดาราภรมย อา เ ภ อ แ ม ร ม จ ง ห ว ด เ ช ย ง ใ ห ม จ ฬ า ล ง ก ร ณ ม ห า ว ท ย า ล ย
เมอเจาดารารศมทรงเจรญพระชนษาได 11 ป พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว ทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหพระเจาอนทวชยานนท จดพธโสกนตพรอมกบพระราชทานเครองโสกนต ระดบเจาฟา ใหเจาดารารศมทรงในพธอกดวย เมอเจาดารารศมไดตามเสดจพระบดา ซงเสดจมา รวมงานพระราชพธลงสรง และเฉลมพระนาม สมเดจพระบรมโอรสาธราช เจาฟามหาวชรณหศ สยามกฎราชกมาร พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว ไดโปรดเกลาฯ ใหเจาดารารศมถวายตว เขารบราชการฝายในในฐานะเจาจอม พระราชชายาเจาดารารศม ประสตเมอ วนองคารท 26 สงหาคม พ.ศ.2416 ณ คมหลวง กลางนครเชยงใหม เปนพระธดาในพระเจาอนทวชยานนท เจาผครองนครเชยงใหม ทรงไดรบการศกษาจากพระชนกชนน ในเรองอกษรไทยเหนอและใต เชนเดยวกบกลบตรกลธดาในสมยนน พระประวตพระราชชายาเจาดารารศม พระเจาอนทวชยานนท เจาหลวงเชยงใหม องคท 7 พระบดาของพระราชชายาเจาดารารศม แมเจาทพเกสร ชายาเอกพระเจาอนทวชยานนท พระมารดาของพระราชชายาเจาดารารศม แพลงสรงในพระราชพธมหาพชยมงคลลงสรงสนาน เฉลมพระปรมาภไธย สมเดจพระเจาลกยาเธอ เจาฟามหาวชรณหศ สมเดจพระบรมโอรสาธราช เจาฟามหาวชรณหศ สยามกฏราชกมาร
เจาดารารศมมพระราชธดา พระนามวา “พระเจาลกเธอ พระองคเจาวมลนาคนพส” แตทรงเจรญพระชนษาเพยง 3 ปเศษ กประชวรสนพระชนม พระเจาลกเธอ พระองคเจาวมลนาคนพส พระธดาในพระราชชายาเจาดารารศม เมอพระเจาอนทวชยานนท พระบดา ถงแกพราลย เจาดารารศมจงทรง กราบบงคมทล พระกรณาขอพระราชทาน พระบรมราชานญาตเสดจขนไป เยยมนครเชยงใหม เนองจากไดเสดจ ประทบทกรงเทพฯ เปนเวลาถง 22 ป พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว ไดพระราชทานพระบรมราชานุญาต อกทงยงโปรดเกลาฯจดงานพระราชพธสถาปนา พระอสรยยศเจาดารารศมจากเจาจอมมารดา ขนเปนพระราชชายาเจาดารารศม พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว
พระราชพธถวายพระเพลงพระบรมศพ พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว
แตหลงจากทพระราชชายาฯ เสดจกลบจากเชยงใหมไดเพยง 10 เดอน กตองทรงประสบความเศราโศกอนยงใหญ เนองจากพระบาทสมเดจ พระจลจอมเกลาเจาอยหวเสดจสวรรคตเมอวนท 23 ตลาคม พ.ศ.2453 เมอพระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหวเถลงถวลยราชสมบตสบตอมา พระราชชายาฯ ยงคงประทบ ณ พระตาหนกสวนฝรงกงไส พระราชวงดสต จนกระทงป พ.ศ.2457 จงไดขอพระราชทานพระบรมราชานญาต เสดจกลบนครเชยงใหม เปนการถาวร
พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว พระตาหนกสวนฝรงกงไส
พระราชชายาฯ ทรงดารงพระชนมอยางสงบสข ณ พระตาหนกดาราภรมย อยหลายป จนสนพระชนมดวยโรคพระปปผาสะพการ(โรคปอด) เมอวนท 9 ธนวาคม พ.ศ.2476 ณ คมรนแกว รวมสรพระชนษาได 60 ป พระบาทสมเดจพระปกเกลาเจาอยหวทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหจดงานพระศพเปนงานพธหลวง พระอฐสวนหนงบรรจไวทพระก วดสวนดอก จงหวดเชยงใหม ซงทรงสรางขนดวยพระองคเอง อกสวนหนงอญเชญไปบรรจไว ณ สสานหลวง วดราชบพธสถตมหาสมาราม พระตาหนกดาราภรมย คมรนแกว งานพระศพพระราชชายาเจาดารารศม กบรรจอฐพระราชชายาเจาดารารศม ณ วดสวนดอก พระอารามหลวง ทบรรจอฐพระราชชายาเจาดารารศม ณ สสานหลวง วดราชบพธสถตมหาสมาราม
พพธภณฑพระตาหนกดาราภรมย พระตาหนกดาราภรมย สรางขนหลงจากท พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว พระราชทานพระบรมราชานญาต ใหพระราชชายาเจาดารารศม ทรงยายกลบมาประทบทเชยงใหม หลงจากทพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลา เจาอยหวเสดจสวรรคต เจาดารารศมทรงใชพระตาหนกหลงน ปฏบตพระกรณยกจ อนเปนคณปการทงดานการเกษตร และศลปวฒนธรรม อาท ทรงทานบารงพระพทธศาสนา ทรงฟนฟศลปหตถกรรมลานนา ใหเปนทเชดหนาชตาของชาวเหนอ พระตาหนกดาราภรมยในอดต
ทรงสรางสวนทดลองการเกษตรชอ “สวนเจาสบาย” เนองจากทรงสนพระทยในการเกษตร และทรงหวง ทจะชวยการกสกรรมของภาคเหนอทรงทดลอง ปลกดอกกหลาบพนธใหม ๆ ททรงไดมาจาก สมาคมกหลาบแหงองกฤษ ททรงเปนสมาชก และพนธทโปรดทสดเปนกหลาบดอกใหญสชมพ กลนหอมเยน ทรงตงชอถวายเปนพระบรมราชานสรณ แดพระบรมราชสวามวา “กหลาบจฬาลงกรณ” เจาดารารศมเปนเจาจอมทเปนทโปรดปราน ของพระบาทสมเดจ พระจลจอมเกลาเจาอยหวมากองคหนง เพราะนอกจากจะทรงมพระอธยาศย อนงดงามแลวยงทรงเปนผเสรมสรางความสมพนธอนดระหวาง พระบรม ราชวงศจกรกบดนแดนลานนาซงทาใหสถานการณทางการเมองแปรเปลยน ไปในทางทด ยงประโยชนแกอาณาจกรสยามเปนอยางยง
ผสบทอดและพทกษรกษา ดวยตระหนักในภาระหนาทอนยงใหญนเอง จฬาลงกรณมหาวทยาลยจงไดทาการบรณะพระตาหนักขนใหมใหสมบรณ
พระราชชายาเจาดารารศม ไดทรงทาพนยกรรมประทานทดนบรเวณ พระตาหนกดาราภรมยเปนมรดกแกทายาท ซงจฬาลงกรณมหาวทยาลยได ซอทดนดงกลาวตอจากทายาท และมการโอนมอบกรรมสทธอยาง ถกตองในเวลาตอมา พระตาหนักดาราภรมยในพระราชชายาเจาดารารศมเปนมรดกลาคาของ แผนดน ทจฬาลงกรณมหาวทยาลย
ไดรบเกยรตใหเปน
งดงามใกลเคยงสภาพเดมเมอกาลกอน
โดยมวตถพระสงคทจะเชอมโยงเรองราวตาง ๆ ระหวางบรรพชนในอดต กบ อนชนรนหลงเพอใหไดทราบถงพระปรชาสามารถ และพระกรณาธคณ ของพระราชชายาเจาดารารศม ขตตยนาร ผทรงอทศพระองคตลอดพระชนมชพ เพอความวฒนาสถาพรแหงดนแดนลานนา นอกจากนพระตาหนกดาราภรมย ยงเปนพระตาหนกทประทบสดทายทพระราชชายาเจาดารารศมทรงรก และผกพนอยางยง
และจดแสดงเปนพพธภณฑ
การบรณะใชแนวทางอนรกษและเตรยมการจดตงพพธภณฑอยางตอเนอง ตงแตเดอนตลาคม พ.ศ.2541 ดวยการรกษาสวนประกอบอาคาร และรวบรวมสงของเครองใชอนเกยวเนองกบพระราชชายาเจาดารารศม และพระกรณยกจตาง ๆ ของพระองคทาน โดยไดรบความรวมมออยางด ยง จากกลมเจานายฝายเหนอ พอคา
รวมกนบรจาคและเสาะหาสงของเครองใชเพอจดแสดงในพพธภณฑ โดยสมเดจพระเจาพนางเธอ เจาฟากลยาณวฒนา กรมหลวงนราธวาส ราชนครนทร ทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ เสดจเปดพพธภณฑพระตาหนก ดาราภรมย เมอวนท 9 ธนวาคม พ.ศ.2542 และเปดใหประชาชนทวไป เขาชมตงแตนนเปนตนมา
แตสภาพอาคารยงมความมนคงแขงแรง มรปแบบอาคารทชดเจน อาจใช
และประชาชนชาวเชยงใหมในการ
จฬาลงกรณมหาวทยาลยเหนวาพระตาหนักดาราภรมยอยในสภาพทรดโทรม
เปนกรณศกษาอาคารทไดรบอทธพลสถาปตยกรรมตะวนตกในประเทศไทย
นอกจากอาคารพระตาหนกดาราภรมยแลว จฬาลงกรณมหาวทยาลยยงได จดสรางอาคารรศมทศนา เพอเปนหองจดแสดงนทรรศการอนเกยวเนองกบ พระราชชายาเจาดารารศม และงานศลปวฒนธรรมลานนาเพอเปนการ เผยแพรพระเกยรตคณและสบสานงานศลปวฒนธรรมลานนาใหคงอยสบไป
ห อ ง ต า ง ๆ ใ น พ ร ะ ตา ห น ก ด า ร า ภ ร ม ย 1.โถงทางเดน จดแสดงนทรรศการ เกยวกบพระประวตพระตาหนกทประทบ ในพระราชชายาเจาดารารศม 2.หองรบแขก จดแสดงของถวายอน เกยวเนองกบพระราชชายาเจาดารารศม และเครองเรอนรวมสมย 3.หองบรรทม จดแสดงของถวาย อนเกยวเนองกบพระราชชายาเจาดารารศม และเครองเรอนรวมสมย
5.หองจดแสดงพระราชวงศ จดแสดงนทรรศการเกยวกบพระราชวงศ ในสายสกลเจาหลวงเชยงใหม 6.หองจดแสดงฉลองพระองค ผ้าทอทพระราชชายาฯ ทรงออกแบบลวดลาย และสงเสรมการทอชดการแสดงทพระราช ชายาฯ ไดทรงฟนฟและทรงดดแปลงศลปะ ภาคกลางใหเขากบศลปะภาคเหนอ 7.หองสรง 4.หองพกผอนพระอรยาบถ จดแสดงจาน ชาม เครองเสวย ของใชสวนพระองค และ เครองดนตร ชนลางจดแสดงเครองมอการเกษตร ททรงใชในการทดลองการเกษตร แผนใหมในสวนเจาสบาย นอกจากนน ยงมเครองทอผา ซงใชทอผาสาหรบพระราชชายาฯ โดยเฉพาะ
วน-เวลาทาการของพพธภณฑฯ วนพธ-วนอาทตย เวลา 09.00-12.00 และ 13.00 -16.40 น. (ปดทาการวนจนทร-องคาร) อตราคาเขาชมพพธภณฑ ราคา 20 บาท พระสงฆ/นกเรยน/นกศกษา ในเครองแบบ ฟร !!
053-299175 053-298061 dara _ museum@hotmail.com พพธภณฑพระตาหนกดาราภรมย @daraphirompalace @daraphirompalace ตดตอสอบถามขอมลเพม เตม พพธภณฑพระตาหนกดาราภรมย จฬาลงกรณมหาวทยาลย อาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม