กาฬสินธุ์ - สองสามีภรรยาชาวอำเภอเขาวง จังหวัดกาฬสินธุ์ เจ้าของศูนย์ “ปราชญ์สุขภาพเขาวง” ไม่ทิ้งความพยายามศึกษาการเพาะเห็ดระโงกป่าจนประสบผลสำเร็จ โดยเพาะเชื้อใต้ต้นกะบากและยางนาบนคันนา ออกผลผลิตได้ขายกิโลฯ ละ 400 บาท ควบคู่กับการทำเกษตรกรผสมผสาน สร้างรายได้เลี้ยงครอบครัวเดือนละกว่าครึ่งแสน
บอกกล่าวกันปากต่อปาก หากใครอยากเรียนรู้วิธีเพาะเห็ดป่าหายาก ราคาแพง ต้องแวะไปศูนย์เรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียง “ปราชญ์สุขภาพเขาวง” ต.กุดสิมคุ้มใหม่ อ.เขาวง จ.กาฬสินธุ์ ที่มีนายพงษ์ศักดิ์ นวลบัตร อายุ 51 ปี ประธานศูนย์ฯ และนางวัลญารัตน์ อายุ 50 ปี ภรรยา เป็นผู้ช่วย ทั้งคู่ได้เพาะเห็ดระโงกป่าบนคันนา ผลิตเชื้อเห็ดขาย และทำเกษตรผสมผสานสร้างรายได้ให้ครอบครัวเป็นอย่างดี เป็นศูนย์เรียนรู้ตัวอย่างให้แก่เกษตรกรที่สนใจนำไปเป็นต้นแบบ
นายพงษ์ศักดิ์บอกว่า เทรนด์ใหม่ในวงการอาหารโลกในปัจจุบัน คือ โปรตีนทดแทนเนื้อสัตว์ หรือที่เรียกว่า Plant based Food ซึ่งมีแนวโน้มขยายตัวอีกมากในอนาคต เนื่องจากการอุตสาหกรรมปศุสัตว์เป็นตัวการสำคัญที่สร้างผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม ทำให้ทางเลือกอื่นนอกจากเนื้อสัตว์จริง ได้รับความนิยมอย่างรวดเร็ว โดยเฉพาะเห็ดเป็นอาหารโปรตีนสูงทดแทนเนื้อสัตว์ ที่สำคัญเห็ดมีต้นทุนการผลิตต่ำ ให้รสชาติสัมผัสมากกว่าพืชชนิดอื่น เห็ดจึงเป็นที่น่าจับตามองในวงการเกษตรทั่วโลก
ตนจึงเริ่มหาความรู้เรื่องของ “เห็ดระโงกป่า” โดยศึกษาหาข้อมูลจากผู้เฒ่าผู้แก่ที่มีประสบการณ์ในการหาเห็ดบนภูเขาว่าเห็ดชนิดต่างๆ เกิดขึ้นใต้ต้นไม้มีเห็ดชนิดไหนบ้าง และพยายามศึกษาว่าทำอย่างไรถึงจะยกเอาเห็ดป่ามาไว้ในที่นาของเราได้ จากความคิดนี้จึงเริ่มลงมือหาความรู้จากปราชญ์ชาวบ้าน ที่เคยได้ยินว่าเห็ดระโงกมักจะเกิดบริเวณใต้ต้นกะบากและต้นยางนา จากนั้นจึงนำเอาต้นไม้ทั้ง 2 ชนิดนี้มาทดลองปลูกแล้วใช้น้ำหัวเชื้อเห็ดระโงกที่ทำขึ้นเอง ทดลองรดไปใต้ต้นกะบากและต้นยางนา
นายพงษ์ศักดิ์บอกว่า หลังจากปลูกไม้กะบากและไม้ยางนาเติบโตได้ขนาดพอประมาณ จึงเริ่มนำความรู้ที่ได้มาจากการศึกษาเรียนรู้เพาะเชื้อเห็ดระโงกในที่นาของตนเอง ทดลองเพาะครั้งแรกในปี 2552 โดยปรับที่นาในพื้นที่ทั้งหมด 17 ไร่ให้มีคันนาที่ใหญ่กว้างขึ้นรองรับการเติบโตของไม้กะบากและไม้ยางนา โดยรดเชื้อเห็ดระโงกลงดินบริเวณใต้ต้นไม้
ส่วนเชื้อนั้นเป็นน้ำเชื้อที่ผลิตขึ้นเอง โดยการนำเห็ดระโงกที่โตเต็มที่ แต่ไม่ใช่เห็ดแก่มาปั่นกับน้ำฝนและน้ำจุลินทรีย์จาวปลวก
ปัจจุบันต้นไม้กะบากและยางนาที่ปลูกไว้เริ่มเจริญเติบโตพอสมควร ปรากฏว่าเริ่มมีผลผลิตเห็ดระโงกออกมาใต้ต้นกะบากและยางนาที่ปลูกไว้ตามคันนา ผลผลิตออกเรื่อยๆ บางส่วนเก็บไปทำอาหาร บางส่วนส่งขายกิโลกรัมละ 400 บาท รวมทั้งผลิตน้ำหัวเชื้อเห็ดระโงกขายขวดละ 200 บาทด้วย
นอกจากการเพาะเห็ดระโงกแล้ว ในศูนย์เรียนรู้ปราชญ์สุขภาพเขาวงแห่งนี้ยังเป็นแหล่งเรียนรู้การเกษตรแบบผสมผสานตามแนวเศรษฐกิจพอเพียงของในหลวงรัชกาลที่ ๙ อีกด้วย
ทั้งการขุดบ่อเลี้ยงปลา ปลูกข้าว ปลูกผัก ปลูกไผ่ป่า ไผ่หวาน และเพาะต้นกล้ากะบากและต้นยางนา ซึ่งสามารถสร้างรายได้เสริมให้ครอบครัวได้เป็นอย่างดี เฉลี่ยเดือนละ 40,000-50,000 บาท และยังได้แบ่งบันให้พี่น้อง รวมถึงเพื่อนบ้าน และชาวบ้านนำไปขยายผลในพื้นที่ของตนเอง
อย่างไรก็ตาม หากพี่น้องประชาชนที่ต้องการเข้ามาศึกษาหาข้อมูลเรียนรู้ หรือต้องการคำแนะนำต่างๆสามารถติดต่อผ่านทางเฟซบุ๊กศูนย์เรียนรู้ ปราชญ์สุขภาพอำเภอเขาวง หรือ โทร. 08-6033-5044
