ลิลิตพระลอ

ลิลิตพระลอ

คำนำ

สมุดเล่มเล็กเรื่อง ลิลิตพระลอ เป็นส่วนหนึ่งของรายวิชา
ภาษาไทย ท31102 ที่จัดทำเล่มนี้ขึ้นนั้นมีจุดประสงค์เพื่อ
ศึกษาหาความรู้และความคิดที่ได้จากเรื่องลิลิตพระลอ ซึ่ง
ถ่ายทอดจากชีวิตจริงอย่างเห็นได้ชัดเจน ลิลิตพระลอเป็น
วรรณคดีเกี่ยวกับความรักและยังเป็ นวรรณคดีที่ทรงคุณค่า
ของไทยเพราะประพันธ์ด้วยถ้อยคำที่ไพเราะ จุดเด่นคือการ
พรรณนาอารมณ์ ความรู้สึกที่ลึกซึ้ง วรรณคดีเรื่องนี้ได้รับการ
ยกย่องจากวรรณคดีสโมสรเมื่อปีพ.ศ.2559 ให้เป็นยอดแห่ง
ลิลิต

คณะผู้จัดทำได้เรียบเรียงวรรณคดีเรื่องลิลิตพระลอมา
เป็ นสื่ อการอ่านหนังสือเล่มเล็กเพื่ อให้ผู้อ่านสามารถอ่านเรื่ อง
นี้ได้อย่างเข้าใจง่ายมากยิ่งขึ้น และได้เห็นถึงคุณค่าของ
วรรณคีเรื่องลิลิตพระลอ คณะผู้จัดทำหวังเป็นอย่างยิ่งว่าสื่อ
การอ่านหนังสือเล่มเล็กนี้จะให้ความรู้และความบันเทิงแก่ผู้
อ่านรวมทั้งเป็นประโยชน์แก่ผู้อ่านได้อย่างสูงสุด หากมีข้อ
ผิดพลาดประการใด คณะผู้จัดทำขออภัยมา ณ ทีนี้

คณะผู้จัดทำ

แนะนำตัวละคร

พระลอ พระเพื่อนพระแพง

- ท้าวแมนสรวง - พระเจ้าย่า
- ท้าววิษณุกร - นางรื่น นางโรย
- ปู่เจ้าสมิงพราย - นายแก้ว นายขวัญ

ผู้แต่ง : ไม่ปรากฏนามผู้แต่ง
ทำนองแต่ง : แต่งเป็นลิลิตสุภาพ ซึ่งประกอบด้วยร่าย
สุภาพ และโครงสุภาพ อีกทั้งมีบางตอนก็เป็นร่านดั้น
และร่ายโบราณ
วัตถุประสงค์ในการแต่ง :เพื่อให้พระมหากษัตริย์ทรง
อ่านเป็ นที่สำราญพระทัย



มีเมืองเหนือสองเมืองเป็ นศัตรูคู่อริไม่ถูกกัน
กษัตริย์เมืองสรวงพระองค์หนึ่งทรงพระนามว่า พระ
ลอ พระองค์ทรงเป็นกษัตริย์ที่มีพระสิริวรกายงดงาม
หล่อเหลายิ่ง จนเป็นที่ปรากฏของหญิงทั้งหลาย

อีกเมืองหนึ่งชื่อว่า เมืองสรอง เมืองนี้
ปกครองโดยกษัตริย์พิชัยพิษณุกรกษัตริย์พิชัยพิษณุ
กรทีพระราชธิดาอยู่ 2 พระองค์ พระองค์พี่ พระนาม
ว่า พระเพื่อน พระองค์น้ องพระนามว่า พระแพง

พระราชธิดาทั้งสองพระองค์ทรงต้องพระทัย
ในพระลอยิ่งนัก ทั้ง ๆ ที่ยังไม่เคยเห็น นางรื่นกับนาง
โรย สองพระพี่เลี้ยงรู้ความจริง ด้วยความสงสารจึง
ทูลอาสาเข้าช่วยเหลือให้สมกับพระประสงค์ ส่งคนไป
สีซอให้พระลอฟั งเป็ นการพรรณนาความงามของพระ
เพื่อนกับพระแพง

จากนั้นจึงไปหาหญิงแม่มดให้ช่วยทำเสน่ห์
แต่แม่มดปฏิเสธเพราะมนตร์เสน่ห์ของตนหมดฤทธิ์
ขลังเสียแล้ว แม่มดจึงพาไปหาปู่เจ้าสมิงพราย
ปู่เจ้าสมิงพรายให้ความช่วยเหลือ ร่ายมนต์สเน่ห์จน
พระลอต้องเสด็จมาเอง

เมื่อพระลอต้องมนตร์เสน่ห์เข้าก็ทรงเกิด
ความอยากทอดพระเนตรดูพระเพื่อนกับพระแพงขึ้น
มาทันที จึงอำลาพระนางบุญเหลือพระราชมารดา
และพระนางลักษณวดีพระมเหสี

พระลอเสด็จโดยด่วนไปยังเมืองสรองพร้อมด้วย
นายแก้วนายขวัญสองพระพี่เลี้ยง เมื่อเสด็จถึงแม่น้ำกาหลง
พระลอก็ทรงเสี่ยงน้ำซึ่งปรากฏว่าเป็นลางร้าย แต่ก็ต้องเสด็จ
ต่อไปเพราะต้องมนตร์เสน่ห์ของเจ้าปู่สมิงพรายเข้าแล้ว
ระหว่างทางนั้นก็มีไก่ผีของเจ้าปู่สมิงพรายคอยวิ่งล่อพระ
ลอกับพระพี่เลี้ยงให้ต้องไปจนถึงเมืองสรองจนได้

เมื่อไปถึงสวนหลวง นางรื่นกับนางโรยออกมาที่
สวนหลวงก็ทราบข่าวว่าพระลอเสด็จมาถึงแล้ว จึงออกอุบาย
ที่สำคัญคือ ให้พระเพื่อนและพระแพงเสด็จออกไปพบพระลอ
จากนั้นก็พาพระลอเข้าไปอยู่ในตำหนักพระเพื่อนพระแพง
ส่วนนายแก้วให้อยู่กับนางรื่น นายขวัญให้อยู่กับนางโรย ทุก
อย่างลงตัวหมดเวลาล่วงเลยไปถึงครึ่งเดือน

ทุกอย่างลงตัวหมดเวลาล่วงเลยไปถึงครึ่งเดือน
กษัตริย์พิชัยพิษณุกรจึงเพิ่งทราบเรื่อง เมื่อเสด็จมาพระ
ตำหนักพระราชธิดาทรงเห็นพระลอแล้วก็สงสาร ทรงเมตตา
รับสั่งให้จัดพิธีอภิเษกสมรสให้ แต่พระเจ้าย่าของพระเพื่อน
พระแพง ไม่ทรงชอบพระลอจึงทรงขัดขวางทุกวิถีทาง ทรง
อ้างรับสั่งของกษัตริย์พิชัยพิษณุกรว่าให้ทรงสั่งจับพระลอ
ทหารจึงพากันจับพระลอไว้แน่น

ฝ่ายพระเพื่อนพระแพง และพระพี่เลี้ยงของทั้ง
สองฝ่ายรวม 4 คนก็ได้ช่วยขัดขวางจนถงที่สุด จน
สิ้นพระชนม์และสิ้นชีวิตกันทั้งหมด กษัตริย์พิชัยพิษณุกร
เมื่อทรงทราบเรื่องราวก็ทรงให้มีรับสั่งให้จับพระเจ้าย่าและ
พรรคพวกประหารชีวิตเสียให้ตายตกไปตามกัน เพราะทรง
พระพิโรธยิ่งนัก

จากนั้นกษัตริย์พิชัยพิษณุกรได้โปรดให้จัดพิธีพระ
ศพอย่างยิ่งใหญ่ นางบุญเหลือพระราชมารดาของพระลอส่ง
ทูตมาร่วมงานพระศพกษัตริย์คือ พระลอ พระเพื่อน และ
พระแพง แล้วทรงขอแบ่งพระอัฐิธาตุไปส่วนหนึ่ง ตั้งแต่นั้น
มาเมืองสรองและเมืองสรวงก็มีสัมพันธไมตรีที่ดีต่อกัน

ข้อคิด

- ไม่ชิงสุกก่อนห่าม
-อย่าล่ามม้าสองฝั่ ง
- จะทำอะไรก็อย่ารีบทำโดยไม่คิดเพราะก่อผลเสีย
- อย่าล่ามม้าสองปาก คืออย่ากดหัวพลเมืองให้โงหัว
ไม่ขึ้น
- อย่าใช้อำนาจที่ไม่เป็นธรรมแก่ราษฎร อย่ารากผิดไว้
ข้างหลัง คือ อะไรที่ผิดอย่าทิ้งไว้ข้างหลัง ให้จัดการให้
เรียบร้อย แก้ไข
- อย่าทำตนให้คนเกลียด จงทำตนให้คนรัก

จั ด ทำ โ ด ย

นายพงศกร รักษาสัตย์ เลขที่ 9
นางสาวณัฐนัน มิ่งไชย เลขที่ 17
นางสาววีรายา ธรรมานุชิต เลขที่ 21
นางสาวอชิรญา อิ่มโค่น เลขที่ 28
นางสาวปรัสรา อนุพันธางกูร เลขที่ 39

มัธยมศึกษาปีที่ 4/18