Dry Ice Blasting บริการทำความสะอาด และเครื่องจักร

Dry Ice Blasting หรือ การทำความสะอาดด้วย “น้ำแข็งแห้ง” อาจจะเป็นคำที่ไม่คุ้นหูนัก หลายๆท่านอาจจะไม่ยังเคยได้ยินหรือรู้จักกับการทำความสะอาดด้วยวิธีนี้ ในบทความนี้บริษัท Wongthong ผู้ผลิต จำหน่าย และผู้เชี่ยวชาญในระบบการทำความสะอาดด้วย Dry Ice จะมาขอแนะนำให้ท่านได้รู้จักกับเทคโนโลยีใหม่ สำหรับใช้ในการทำความสะอาดเครื่องจักร กันนะครับ โดยก่อนอื่นเราไปรู้จักกับ Dry Ice กันก่อน

Dry Ice คืออะไร

Dry ice หรือ น้ำแข็งแห้ง เป็นคาร์บอนไดออกไซด์ในสถานะของแข็ง มีคุณสมบัติทางกายภาพ คือ ไม่มีสี ไม่มีกลิ่น ไม่มีสถานะของของเหลวที่ความดันบรรยากาศ ที่อุณหภูมิปกติจะระเหิดเป็นก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ ซึ่งเป็นก๊าซที่ไม่มีพิษ ไม่ติดไฟ และไม่ช่วยให้ไฟติด จึงเป็นก๊าซตัวหนึ่งที่นิยมใช้เป็นสารสำหรับดับไฟ

ด้วยคุณสมบัติพื้นฐานที่มีอุณหภูมิ -79 ^OC น้ำแข็งแห้งจึงถูกนำไปใช้ประโยชน์จากความเย็นเป็นหลัก เช่น รักษาอุณหภูมิสินค้าในระหว่างการขนส่ง, จัดจำหน่าย, อื่นๆ ทั้งแบบ Frozen, อุณหภูมิสินค้าต่ำกว่าศูนย์องศา หรือแบบ chill, อุณหภูมิสินค้าสูงกว่าศูนย์องศา (รายละเอียดเพิ่มเติมสามารถดูได้จากบทความเรื่อง “คาร์บอนไดออกไซด์กับการขนส่งที่ต้องทำความเย็น”)

หรือในงานอุตสาหกรรมที่ต้องการสวมอัดชิ้นส่วนเข้าด้วยกัน (shrinkage) โดยอาศัยความเย็นจัด ซึ่งจะทำให้ชิ้นส่วนโลหะเกิดการหหดตัว ทำให้สามารถสวมเข้าไปในชิ้นส่วนอีกชิ้นหนึ่งได้ทั้งทีโดยไม่ต้องการแรงอัดจากภายนอก เมื่ออุณหภูมิเพิ่มขึ้น ชิ้นงานดังกล่าวจะกลับมามีขนาดเท่าเดิม เกิดการสวมอัดและยึดติดอยู่ในชิ้นส่วนอีกชิ้นหนึ่ง กระบวนการดังกล่าวจะสามารถทำได้กับโลหะและอโลหะโดยส่วนใหญ่ที่มีการหดตัวเนื่องจากความเย็น

คุณสมบัติเด่นอีกอย่างหนึ่งของน้ำแข็งแห้ง คือ มีสถานะของแข็งแห้งที่ความดันบรรยากาศ มีอุณหภูมิ -79 ^OC และเปลี่ยนสถานะเป็นก๊าซที่ความดันบรรยากาศ โดยมีอัตราการขยายตัวเมื่อเปลี่ยนสถานะกว่า 400 เท่า จึงมีการนำเอาคุณสมบัติเด่นเหล่านี้ มาประยุกต์ ได้เป็นกระบวนการทำความสะอาดพื้นผิวที่ไม่มีการทำลายพื้นผิวที่ทำความสะอาด ไม่มีสารทำความสะอาดตกค้าง ทำให้สามารถนำไปใช้งานได้หลายรูปแบบ

Dry ice blast cleaning คืออะไร

Dry Ice blast cleaning (หรือ ที่มักนิยมเรียกกันว่า Dry Ice Blasting) เป็นกระบวนทำความสะอาดที่อาศัยแรงดันลม ผักดันน้ำแข็งแห้งผสมกันในลำลม ทำให้เกิดการประทะของน้ำแข็งแห้งที่วิ่งด้วยความเร็วสูงกับพื้นผิวที่ต้องการทำความสะอาด เพื่อการทำความสะอาดพื้นผิวของชิ้นงานหรือชิ้นส่วนที่ต้องการ

ในการประทะของน้ำแข็งแห้งที่วิ่งด้วยความเร็วสูงนั้น จะเกิดการเปลี่ยนสถานะของน้ำแข็งแห้งจากของแข็งไปสู่สถานะก๊าซ โดยมีอัตราการขยายตัวที่สูง เกิดกระบวนการแทรกตัวและผลักดันจากแรงดันของการขยายตัว กระบวนการดังกล่าวจะทำให้สิ่งที่ไม่ต้องการบนพื้นผิวหลุดออกไปโดยไม่มีผลกระทบต่อพื้นผิวชิ้นงาน

ในการทำความสะอาดด้วยน้ำแข็งแห้งนี้ ปริมาณลมที่ต้องที่เริ่มตั้งแต่ 80 ถึง 200 cfm รุปแบบของน้ำแข็งแห้งจะมีทั้งที่เป็นรุปแบบเฉพาะสำหรับเครื่อง dry ice blasting คือ pellet หรือแบบเม๊ดข้าวสาร หรือแบบเป็นก้อนก้อน (block), nugget ขนาด 10-16 mm. ซึ่งในแบบหลังนี้ เครื่องที่ใช้ต้องออกแบบมาเพื่อใช้งานน้ำแข็งแห้ง (dry ice) ในรุปแบบนี้เท่านั้น

Dry Ice Blasting ทำงานอย่างไร

– รูปแบบการทำงานของ Dry Ice Blasting เป็นการทำความสะอาดที่อาศัยการตกกระแทกของเม็ดน้ำแข็งแห้งที่มีความเย็นจัด อุณหภูมิ -79 ^oC ประกอบกับคุณสมบัติของน้ำแข็งแห้ง dry ice ที่เป็นคาร์บอนไดออกด์ในสถานะของของแข็ง

– dry ice granular kinectic effect ซึ่งวิ่งด้วยความเร็วสูงจากการนำพาของลำลม เมื่อตกกระทบกับพื้นผิวจะถ่ายเทความเย็นให้กับพื้นผิว

– thermal kinectic effect ในขณะเดียวกันก็จะเปลี่ยนสถานะของตัวเองไปเป็นก๊าชคาร์บอนไดออกไชด์ ทำให้เกิดแรงดัน เกิดการแทรกตัวและผลักดันจากการขยายตัว ซึ่งมาจากการเปลี่ยนสถานะจากของแข็งไปเป็นก๊าช

– thermal shock effect ความเย็นที่ถ่ายเทให้กับพื้นผิวทำให้เกิดการหดตัวที่แตกต่างกันบนพื้นผิว ทำให้เกิดช่องว่างที่แรงลม

– แรงดันจากการเปลี่ยนสถานะ จะดันให้พื้นผิวที่ต่างชนิดกันหลุดออกจากกัน เกิดเป็นกระบวนการทำความสะอาดพื้นผิว ที่ไม่เกิดการทำลายพื้นผิว และมีความหลากหลายในการใช้งานมากที่สุดวิธีหนึ่ง

ประโยชน์ของ Dry Ice Blast Cleaning

• เป็นวิธีการทำความสะอาดที่ดีที่สุดวิธีหนึ่ง โดยใช้น้ำแข็งแห้งในการทำความสะอาด

• ไม่ทำอันตรายต่อพื้นผิวชิ้นงานของวัตถุที่ทำความสะอาด ทำให้อายุการใช้งานยาวนานขึ้น ลดต้นทุน ช่วยเพิ่มผลผลิต ประหยัดเวลาและเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงาน

• รักษาสภาพแวดล้อม และไม่มีสารพิษตกค้างในชิ้นงาน

• ไม่ต้องหยุดการผลิตเพื่อทำความสะอาด สามารถทำการผลิตได้อย่างต่อเนื่อง

• ไม่ต้องรอให้เครื่องจักรเย็นลงเพื่อรอทำความสะอาด

• ไม่ต้องถอดชิ้นส่วน แล้วประกอบใหม่เพื่อทำความสะอาด

• สามารถทำความสะอาดเฉพาะส่วนที่ต้องการได้

Dry Ice Blasting กับการทำความสะอาดในงานต่างๆ

ด้วยคุณสมบัติที่ไม่มีสารทำความสะอาดตกค้าง และไม่ทำลายพื้นผิวที่ทำความสะอาด ทำให้การใช้ dry ice blasting ในการทำความสะอาดนั้น สามารถทำได้อย่างหลากหลาย เช่น

การทำความสะอาดชิ้นส่วนของเครื่องจักร

โดยสามารถลดขั้นตอนของการถอดและประกอบชิ้นส่วนเพื่อนำเอามาทำความสะอาด โดยเฉพาะเครื่องจักรที่มีความซับซ้อน หรือมีขนาดใหญ่ ทำให้ทำงานได้รวดเร็ว ลดเวลาในการทำความสะอาด ช่วยเพิ่มผลผลิตและประสิทธิภาพในการทำงาน

การทำความสะอาดแม่พิมพ์ในการผลิตชิ้นงาน

โดยสามารถทำความสะอาดแม่พิมพ์ในขณะที่มีอุณหภูมิสูงได้โดยไม่ต้องรอให้อุณหภูมิลดลงเพื่อทำความสะอาด และทำให้อุณหภูมิสูงขึ้นเพื่อใช้งานอีกครั้ง ลดเวลาในการทำความสะอาด ทำให้เพิ่มเวลาในการผลิตชิ้นงาน ได้ผลผลิตต่อแม่พิมพ์ที่มากขึ้น

การทำความสะอาดในอุตสาหกรรมที่ละเอียดอ่อน

เช่น เครื่องปั่นสร้างกระแสไฟฟ้า น้ำแข็งแห้งสามารถทำความสะอาดเครื่องจักร อุปกรณ์ และเครื่องมือต่างๆ แม้ในอุตสาหกรรมที่ต้องใช้ความเอียดอ่อนในการทำความสะอาด เช่น การทำความสะอาดชิ้นส่วนของเครื่องปั่นสร้างกระแสไฟฟ้า อุปกรณ์ไฟฟ้า เครื่องพิมพ์ แบบหล่อของสินค้าต่างๆ แบบหล่อในการผลิตยางรถยนต์ สายพานและแม่พิมพ์ในอุตสาหกรรมในการผลิตขนม ฯลฯ

ทำความสะอาดห้องเครื่องรถยนต์

ปัจจุบัน สำหรับคนที่รักในรถยนต์และต้องการให้รถยนต์ของคุณดูใหม่ สะอาด อยู่ตลอด การใช้ dry ice blasting ในการทำความสะอาดห้องเครื่องยนต์ จะเป็นทำตอบที่คุณต้องการ เนื่องจาก ไม่มีของเหลวที่จะเป็นอันตรายกับสายไฟฟ้าหรือระบบอิเล็กทรอนิกส์ต่างๆ ไม่มีการใช้สารพ่นเคลือยเพื่อให้ดูเงาเพื่อให้เหมือนใหม่ ซึ่งจะทำให้ฝุ่นผงมาติดง่ายและสะสมมากขึ้นในครั้งต่อไป การใช้ dry ice blasting จะเป็นคำตอบที่ดีที่สุดวิธีหนึ่งในการทำความสะอาดห้องเครื่องในรถยนตร์

จุดเด่นสำคัญของ Dry Ice Blast Cleaning

ด้วยข้อดีของการทำความสะอาดด้วย dry ice blast cleaning คือ เราไม่จำต้องถอดชิ้นงานออกมาเป็นส่วนๆ ชิ้นๆ เพื่อทำการทำความสะอาด เราสามารถฉีดพ่นทำความสะอาดได้โดยไม่ต้องถอดชิ้นงานออกจากกัน เช่น การทำความสะอาดสายไฟฟ้าและอุปกรณ์ในตู้ไฟฟ้า เป็นต้น ซึ่งทำให้เราสะดวกและรวดเร็วในการทำความสะอาด หลีกเลี่ยงความเสียหายจากการถอดและประกอบ อื่นๆ

ประเภทของเครื่อง Dry Ice Blasting

โดยรูปแบบการผสมกันของลำลมกับน้ำแข็งแห้ง ทำให้สามารถแบบรูปแบบของเครื่อง dry ice blasting ออกได้เป็น 2 แบบ คือ

1. Single hose system หรือแบบสายเส้นเดียว

จะเป็นรูปแบบของเครื่อง dry ice blasting ที่ตัวเครื่องจะมีระบบผสมน้ำแข็งแห้งเข้ากับลำลมจากการภายในตัวเครื่อง แล้วขับเคลื่อนลำลมที่มีน้ำแข็งแห้งผสมอยู่ภายในไปตามสายพ่นเส้นเดียว ออกไปยังปลายสานที่ที่ Barrel ปลายสายจะทำรีดลำลมให้อยู่ในรูปแบบที่ต้องการ เพื่อพ่นทำความสะอาดพื้นผิวที่ต้องการ

2. Two hose system หรือแบบสองสาย

เป็นรูปแบบของเครื่อง dry ice blasting ที่กระบวนการผสมของน้ำแข็งแห้งกับลำลมเกิดขึ้นที่ปลายปืนพ่น ลำลมและน้ำแข็งแห้งจะเดินทางแยกกันกันตลอดความยาวสาย และไปรวมตัวกันที่ปืนพ่น และพ่นออกไปเพื่อทำความสะอาด

น้ำแข็งแห้งที่ใช้กับเครื่องทั้งสองรูปแบบ จะมีทั้งที่เป็นรูปแบบเฉพาะคือ ขนาด Ø3 มม ความยาวโดยเฉลี่ยคือ 10 มม หรือที่เราเรียกว่าแบบ pellet หรือแบบเม็ดข้าวสาร หรือแบบก้อน, block, อื่นๆ กระบวนการผสมน้ำแข็งแห้งกับลำลมในตัวเครื่องจะแตกต่างกันไปตามแต่การคิดค้น หรือสิทธิบัตรของแต่ละบริษัทฯ

ในกรณีที่น้ำแข็งแห้งถูกผสม และผลักดันมากับลำลมตั้งแต่ต้น จะทำให้เกิดแรงตกกระแทก, impact force ที่ดี แต่จะสูญเสียขนาดไปในระหว่างที่เดินทางไปลำลมที่มีแรงดันและอุณหภูมิทีสูงกว่ามาก ขณะเดียวกันน้ำแข็งแห้งที่ถูกใช้กับระบบสองสาย, two hose system จะมีอัตราการสูญเสียในระหว่างการเดินทางน้อยกว่าเมื่อเทียบกับแบบสายเส้นเดียว, single hose. แต่จะให้แรงในการตกกระแทกที่น้อยกว่า

Wongthong ผู้เชี่ยวชาญด้าน Dry Ice Blasting Technology
(เจ้าของสิทธิบัตร เครื่อง Dry Ice Blasting รายแรกของไทย)

ยินดีให้คำแนะนำปรึกษาในเรื่อง Dry Ice Blasting
สอบถามเพิ่มเติม โทร. 034 866 689 , 08 1811 5798

การขนส่งด้วยน้ำแข็งแห้ง (3)
May 26, 2015

การขนส่งด้วยน้ำแข็งแห้ง (2)
May 26, 2015

การขนส่งด้วยน้ำแข็งแห้ง (1)
May 26, 2015