27 ก.พ. 2020 เวลา 13:04 • ประวัติศาสตร์
“พระบรมรูปทรงม้า”
ของขวัญจากพระราชโอรสและพสกนิกรทุกหมู่เหล่า
‘เจาะเวลาหาอดีต’พาท่านผู้อ่านย้อนรอยเรื่องราวที่มาของพระบรมราชานุสาวรีย์พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวหรือพระบรมรูปทรงม้า ที่ประดิษฐานบริเวณลานพระราชวังดุสิต ด้านหน้าพระที่นั่งอนันตสมาคม
ภาพจาก www.thairath.co.th
พระบรมรูปพระเจ้าหลุยส์ที่ 14 ได้กลายเป็นแรงบันดาลพระราชหฤทัยของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
พระบรมรูปพระเจ้าหลุยส์ที่ 14
แรงบันดาลพระราชหฤทัยของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงปรารถนาและทรงพระราชปรารภว่า
“ถ้าหากมีพระบรมรูปของพระองค์ทรงม้าแบบนี้ประดิษฐานในสนามหน้าพระที่นั่งอนันตสมาคมช่วงเชื่อมต่อกับถนนราชดำเนินก็คงจะสง่างามดี”
พระบรมรูปพระเจ้าหลุยส์ที่ 14 หน้าลานพระราชวังแวร์ซาย ประเทศฝรั่งเศส
เมื่อ พ.ศ. 2450
ในวโรกาสอันเป็นอภิลักขิตมงคลที่
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์เสด็จเถลิงถวัลยราชสมบัติเป็นพระเจ้าแผ่นดินนับได้ 42 ปี เป็นรัชกาลที่ยืนนานยิ่งกว่าพระมหากษัตริย์องใดในประวัติศาสตร์สยาม
พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวซึ่งขณะนั้นทรงดำรงพระอิสริยยศสมเด็จพระบรมโอรสาธิราช พระบรมวงศานุวงศ์ ขุนนางและประชาชนต่างสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณ ได้จัดงาน “พระราชพิธีรัชมังคลาภิเษก” และมีการถวายสิ่งของที่เป็นถาวรวัตถุเพื่อเป็นเครื่องประกาศพระเกียรติคุณ
ขณะนั้นเป็นเวลาที่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จประพาสยุโรป ซึ่งคณะกรรมการจัดงานทรงทราบข่าวว่า พระเจ้าแผ่นดินทรงโปรดพระบรมรูปพระเจ้าหลุยส์ที่ 14 แห่งฝรั่งเศส (Louis XIV of France) ทรงม้าหล่อด้วยสัมฤทธิ์ประดิษฐานอยู่ที่ลานพระราชวังแวร์ซาย (Palace of Versailles)
พระราชวังแวร์ซาย ภาพจาก newtv.co.th
พระราชวังแวร์ซาย ภาพจาก travel.mthai.com
ตามบันทึกพระองค์ถึงกับทรงพระราชปรารภ
“ถ้าหากมีพระบรมรูปของพระองค์ทรงม้าแบบนี้ประดิษฐานในสนามหน้าพระที่นั่งอนันตสมาคมช่วงเชื่อมต่อกับถนนราชดำเนินก็คงจะสง่างามดี”
คณะกรรมการจัดงานจึงได้กราบบังคมทูลขอพระราชทานพระบรมราชานุญาติสร้าง ซึ่งได้พระราชทานบรมราชานุญาติ และทรงกำชับอย่าให้มีการกะเกณฑ์กับเรื่องการบริจาค อย่างไรแล้วแต่ใจสมัคร แม้เพียงเป็นจำนวนสตางค์ก็ได้ และพยายามบอกทั้งเหตุและการทำบุญนั้นให้รู้ทั่วพระนคร
การปั้นหุ่นจำลองพระบรมรูปพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ดำเนินการหล่อ ณ โรงหล่อที่กรุงปารีส ประเทศฝรั่งเศส โดยบริษัม ซูซเซอ เฟรสฟองเดอร์ส (Susse Freres Fondeurs) มีนาย C.Masson Scuilp เป็นช่างปั้น และนาย G.paupq Statuaire เป็นนายช่างควบคุม
พระบรมรูปทรงม้า อยู่ระหว่างการปั้นในสตูดิโอในกรุงปารีส ประเทศฝรั่งเศส
บริษัทได้ทำการดำเนินการหล่อเป็นลำดับ โดยขยายส่วนออกเป็นชิ้น ทั้งส่วนองค์พระบรมรูปและส่วนฐานรวมทั้งเสาที่ล้อมรอบพระบรมรูปด้วย
พระบรมรูปนั้นมีขนาดใหญ่กว่าพระองค์จริงเท่าครึ่ง ฉลองพระองค์เครื่องยศจอมพลทหารบก พระหัตถ์ขวาทอดอยู่บนหลังม้าทรงถือคทาจอมทัพช้างสามเศียร มีพระแสงกระบี่ห้อยอยู่ทางด้านซ้ายและพระหัตถ์ซ้ายทรงรั้งกำบังเหียน
ส่วนม้าพระที่นั่งเป็นม้าที่ช่างปั้นเตรียมไว้แล้ว มีลักษณะรูปแบบของม้าทรงหรือม้าทหารกองเกียรติยศในทวีปยุโรป
การหล่อนั้นใช้โลหะสัมฤทธิ์ มีแท่นโลหะรองรับ กว้าง 3.5 เมตร ยาว 6.5 เมตร ตรงฐานโลหะด้านขวาจารึกอักษรฝรั่งเศสเป็นชื่อช่างปั้นและช่างหล่อชาวฝรั่งเศส ด้านซ้ายจารึกชื่อบริษัทและเมืองที่ทำการหล่อ
ภาพจาก www.matichon.co.th
เมื่อการปั้นหล่อพระบรมรูปแล้วเสร็จได้มีการแยกชิ้นส่วนบรรจุลังไม้ใหญ่นำส่งเข้ามายังกรุงเทพมหานคร ทางเรือ แล้วประกอบพิธีอัญเชิญขึ้นประดิษฐานบนแท่นฐานที่ลานพระราชวังดุสิต
พระที่นั่งอนันตสมาคม
การสร้างพระบรมราชานุสาวรีย์พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าหรือพระบรมรูปทรงม้า ถือเป็นสิ่งมหัศจรรย์อย่างยิ่งประการหนึ่งเนื่องด้วยอนุสาวรีย์ของบุคคลใดมักสร้างภายหลังที่บุคคลนั้นเสียชีวิตไปแล้ว ยกเว้นพระบรมรูปทรงม้าแห่งเดียวเท่านั้น ที่พสกนิกรพร้อมใจกันสร้างถวายในรัชกาลพระองค์ขณะที่ยังทรงพระชนมชีพ
🙏ขอบพระคุณท่านผู้อ่าน🙏
ช่วยกดติดตามเพื่อเป็นกำลังใจด้วยนะครับ❤️🙏
อ้างอิง:
- หนังสือจดหมายเหตุเล่าเรื่องอนุสาวรีย์บางกอก สำนักการโยธา กรุงเทพมหานคร
โฆษณา