เลือกตั้ง 2566 : รวมชื่อแคนดิเดตนายกฯ ในบัญชีทุกพรรค พบมีผู้หญิงเพียง 9 คน
สำนักงานคณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) ประกาศแจ้งรายชื่อบุคคลที่พรรคการเมืองจะเสนอให้สภาผู้แทนราษฎรพิจารณาให้ความเห็นชอบแต่งตั้งเป็นนายกรัฐมนตรี โดยมี 62 คน จาก 43 พรรคการเมือง
พรรคการเมืองต่าง ๆ ทยอยยื่นบัญชีแคนดิเดตนายกฯ ต่อ กกต. ในระหว่างวันที่ 4-7 เม.ย. ซึ่งเดิมมีผู้เสนอตัวทั้งสิ้น 63 คน แต่ต่อมา กกต. พบว่ามีผู้ขาดคุณสมบัติ 1 คนคือ นายรัฐฐาน์ พีรวิชญ์ธนาภัค สังกัดพรรคราษฎร์วิถี เนื่องจากไม่จบการศึกษาระดับปริญญาตรีหรือเทียบเท่า ซึ่งเป็นไปตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 160 (3)
บีบีซีไทยตรวจสอบบัญชีแคนดิเดตนายกฯ ของทุกพรรค พบว่ามีผู้หญิงเพียง 9 คนที่ได้รับการเสนอชื่อให้ชิงเก้าอี้ผู้นำคนที่ 30 ของประเทศ หรือคิดเป็น 14% ของแคนดิเดตนายกฯ ทั้งหมด ส่วนที่เหลือเป็นผู้ชายทั้งสิ้น
พรรคการเมืองส่วนใหญ่ 29 พรรค จาก 43 พรรค ตัดสินใจส่งชื่อแคนดิเดตเพียงคนเดียว
นอกจากนี้เราได้รวบรวมรายชื่อ "นายกฯ ในบัญชี" ของพรรคการเมืองต่าง ๆ มาไว้ที่นี่ เพื่อประโยชน์ในการตัดสินใจของผู้มีสิทธิเลือกตั้ง
พรรคที่เสนอ 3 รายชื่อ มี 6 พรรค
พรรคเพื่อไทย - 1. น.ส. แพทองธาร ชินวัตร 2. นายเศรษฐา ทวีสิน 3. นายชัยเกษม นิติสิริ
พรรคไทยสร้างไทย - 1. คุณหญิงสุดารัตน์ เกยุราพันธุ์ 2. นายสุพันธุ์ มงคลสุธี 3. น.ต. ศิธา ทิวารี
พรรคชาติพัฒนากล้า - 1. นายสุวัจน์ ลิปตพัลลภ 2. นายกรณ์ จาติกวณิช 3. นายเทวัญ ลิปตพัลลภ
พรรคไทยธรรม – 1. นายกิติกร วิชัยเรืองธรรม 2. นายอโณทัย ดวงดารา 3. น.ส. รัตติกาล โสวะภาส
พรรคพลังเพื่อไทย – 1. นายเอกวรพงศ์ อำนวยทรัพย์ 2. นายพงษ์ศักดิ์ พัวพรพงษ์ 3. นางปภาดา ถาวรเศรษฐ
พรรคประชากรไทย – 1. นายคณิศร สมมะลวน 2. น.ส. ภคมน วงศ์ใหญ่ 3. นายหรรษธร ณรงค์
พรรคที่เสนอ 2 รายชื่อ มี 7 พรรค
พรรครวมไทยสร้างชาติ - 1. พล.อ. ประยุทธ์ จันทร์โอชา 2. นายพีระพันธุ์ สาลีรัฐวิภาค
พรรคประชาชาติ - 1. นายวันมูหะมัดนอร์ มะทา 2. พ.ต.อ.ทวี สอดส่อง
พรรคเพื่อชาติ -1 . นพ. เรวัต วิศรุตเวช 2. ร.อ. จารุพล เรืองสุวรรณ
พรรคพลัง – 1. นายชัยยพล พสุรัตน์บรรจง 2. นายลิขสิทธิ์ ใสกระจ่าง
พรรคไทยพร้อม – 1. นายวิทยา อินาลา 2. นายวิษณุ กรองกันภัย
พรรคประชาภิวัฒน์ – 1. นายสมเกียรติ ศรลัมพ์ 2. พล.ต. ไชยนาจ ญาติฉิมพลี
พรรคไทยก้าวหน้า – 1. นายวัชรพล บุษมงคล 2. พล.อ. สิทธิ์ สิทธิมงคล
พรรคที่เสนอรายชื่อเดียว มี 30 พรรค
พรรคก้าวไกล - นายพิธา ลิ้มเจริญรัตน์
พรรคภูมิใจไทย - นายอนุทิน ชาญวีรกูล
พรรคพลังประชารัฐ - พล.อ. ประวิตร วงษ์สุวรรณ
พรรคประชาธิปัตย์ - นายจุรินทร์ ลักษณวิศิษฏ์
พรรคชาติไทยพัฒนา - นายวราวุธ ศิลปอาชา
พรรคเสรีรวมไทย - พล.ต.อ. เสรีพิศุทธ์ เตมียเวส
พรรคประชาธิปไตยใหม่ - นายสุรทิน พิจารณ์
พรรคท้องที่ไทย - นายบัญชา เดชเจริญศิริกุล
พรคพลังสังคมใหม่ – นายเชาวฤทธิ์ ขจรพงศ์กีรติ
พรรคไทยชนะ - ม.ร.ว. จัตุมงคล โสณกุล
พรรคเสมอภาค - นางรฎาวัญ วงศ์ศรีวงศ์
พรรคไทยภักดี – นพ. วรงค์ เดชกิจวิกรม
พรรคทางเลือกใหม่ - นายราเชน ตระกูลเวียง
พรรคไทยเป็นหนึ่ง - พล.อ. ประสูตร รัศมีแพทย์
พรรคเพื่อชาติไทย - นายคฑาเทพ เตชะเดชเรืองกุล
พรรคมิติใหม่ - นายปรีชา ไข่แก้ว
พรรคไทยศรีวิไลย์ - นายมงคลกิตติ์ สุขสินธารานนท์
พรรคแนวทางใหม่ - นายยุทธยา รักชลธี
พรรคเพื่ออนาคตไทย - นายประเสริฐ เลิศยะโส
พรรครักษ์ผืนป่าประเทศไทย - นายณัชพล สุพัฒนะ
พรรคพลังปวงชนไทย – นายทิฏิวุฒิ ศรีมานพ
พรรคชาติรุ่งเรือง - นางพิมไหมทอง ศักดิพัตโภคิน
พรรคพลังสังคม - นางณฐพร ชลายนนาวิน
พรรคประชาไทย - นายบุญยงค์ จันทร์แสง
พรรคช่วยชาติ – น.ส. นงนุช บัวใหญ่
พรรคความหวังใหม่ - นายชิงชัย มงคลธรรม
พรรคคลองไทย – นายสายัณห์ อินทรภักดิ์
พรรคเปลี่ยนอนาคต – ผศ. (พิเศษ) อัครนันท์ อริยศรีพงษ์
พรรคไทยสมาร์ท – นายเกียรติภูมิ สิริพันธุ์
พรรคราษฎร์วิธี – นายสุชาติ บรรดาศักดิ์
การแจ้งรายชื่อบุคคลที่พรรคมีมติเสนอสภาผู้แทนราษฎรเพื่อพิจารณาให้ความเห็นชอบแต่งตั้งเป็นนายกฯ ไปเป็นตามรัฐธรรมนูญ 2560 ซึ่งเริ่มนำกติกานี้มาใช้ครั้งแรกในการเลือกตั้ง 2562 โดยให้แต่ละพรรคเสนอชื่อผู้ที่เห็นสมควรให้เป็นนายกฯ ได้ไม่เกิน 3 ชื่อ
แม้มีพรรคการเมืองส่งชื่อ “นายกฯ ในบัญชี” เข้าประกวดมากมาย แต่ชื่อที่จะนำมาพิจารณากลางสภาผู้แทนฯ ได้ ต้องมาจากพรรคที่ได้ ส.ส. ไม่น้อยกว่า 5% ของจานวนสมาชิกทั้งหมดเท่าที่มีอยู่ หรือมี ส.ส. 25 คนขึ้นไป
ในการเลือกตั้ง 2562 พบว่า มีเพียง 5 พรรคเท่านั้นที่ไปถึงเกณฑ์ในการเสนอชื่อนายกฯ ได้ ประกอบด้วย พรรคเพื่อไทย, พรรคพลังประชารัฐ, พรรคอนาคตใหม่, พรรคประชาธิปัตย์ และพรรคภูมิใจไทย
นอกจากยังต้องมี ส.ส. รับรองไม่น้อยกว่า 1 ใน 10 ของจำนวนสมาชิกเท่าที่มีอยู่ในสภา หรือมี ส.ส. 50 คนให้การรับรองชื่อ
ในการลงมติครั้งนี้ จะเป็นอีกครั้งที่ ส.ว. ยังเข้ามามีส่วนร่วมในกระบวนการโหวตเลือกนายกฯ ได้ โดยดำเนินการผ่านการประชุมรัฐสภาซึ่งมีสมาชิก 750 คน (ส.ส. 500 คน และ ส.ว. 250 คน) ดังนั้นบุคคลที่จะได้ขึ้นเป็นนายกฯ คนที่ 30 จึงต้องได้รับเสียงสนับสนุนจากสมาชิกรัฐสภามากกว่ากึ่งหนึ่งของจำนวนสมาชิกทั้งหมดเท่าที่มีอยู่ หรือ 376 เสียงขึ้นไป
หมายเหตุ : รายงานนี้มีการปรับปรุงตามข้อมูลอัพเดทล่าสุดของสำนักงาน กกต. ณ 14 เม.ย. 2565