นิทรรศการภาพถ่ายประกวด

ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร(องค์การมหาชน)
ผู้หญิงกับวิถีชีวิตไทย

ชีวิตติดน้ำ (Market Water)

223-97

คำอธิบายภาพ :

ตลาดน้ำแห่งนี้เป็นสายน้ำที่ชาวบ้านในย่าน ดำเนินสะดวกได้หาเลี้ยงชีพในการลงเรือขายของพอเลี้ยงปากเลี้ยงท้องเพียงพอใน แต่ละมื้อ และวิถีชีวิตที่เรียบง่ายของชาวบ้านที่อยู่ริมน้ำ ไม่ว่าจะเป็นเด็กและผู้ใหญ่แม้แต่คนชราอายุมากก็ยังต้องสู้ชีวิตหาเลี้ยงปาก ท้องนับว่าผู้หญิงที่สูงอายุต่อสู้อย่างมีคุณค่าด้วยวัยขนาดนี้ ในแตละวันจะมีจำนวนนักท่องเที่ยวทั้งในและต่างประเทศจะทยอย เดินทางมาชมตลาดน้ำยามเช้าซึ่งเต็มไปด้วยเรือของแม่ค้ากับพ่อค้าที่นำผลไม่ พืชผักสวนครัวมาขายเต็มลำเรือดูแล้วก็ได้บรรยากาศที่อบอุ่นดีและได้ซื้อของ ฝากกลับบ้านด้วย

ผู้ถ่ายภาพ : นายสมบัต เกตุแก้ว
สถาบันการศึกษา : -
ถ่ายเมื่อ : 2 กันยายน 2544 เวลา 10.30 น. สถานที่ ตลาดน้ำดำเนินสะดวก
เทคนิค : ฟิล์ม llford HP5 400 เลนส์ 28-70 F 2.8 G Minolta ถ่ายช่วง 70 f 5.6 1/250

ตลาดน้ำ (Market Water)

223-96

คำอธิบายภาพ :

เมืองไทยและสายน้ำ ในอดีตการเดินทางไปในที่ต่างๆนอกจากการเดินทางด้วยทางบก คือ ทางถนน ก็ยังมีการเดินทางอีกทางหนึ่งก็คือ ทางน้ำ เพราะสายน้ำเปรียบเสมือนเส้นเลือดใหญ่ที่หล่อเลี้ยงชาวไทยมาช้านานแล้ว แม่น้ำลำคลองจึงมีความสำคัญกับวิถีชีวิตของคนไทยมาก ผู้คนสมัยก่อนก็ได้ใช้แม่น้ำลำคลองทำการค้าขายสินค้ากันเช่น ตลาดน้ำดำเนินสะดวก ของจ.ราชบุรี แต่ในปัจจุบันก็เหลือให้เห็นน้อยมาก แต่ชาวดำเนินสะดวกก็ยังคงอณุรักษ์วิถีชีวิตของคนไทยสมัยก่อนไว้ได้ ทุกๆวันในตอนเช้า ก็จะมีพวกแม่ค้าพายเรือกันมาในตลาดน้ำดำเนินสะดวกเพื่อที่จะนำสินค้าของตัว เองมาขายก็เป็นพวก พืชผักผลไม้ในท้องถิ่น จนกลายเป็นสถานที่ท่องเที่ยวที่สำคัญของจ.ราชบุรี และยังเป็นสถานที่ท่องเที่ยวที่โด่งดังของประเทศ ที่ทั้งชาวไทยและชาวต่างชาติรู้จัก เพราะเป็นวิถีชีวิตของชาวไทยในสมัยก่อน และยังเป็นการอณุรักษ์มรดกและวัฒนธรรมของไทยไว้ให้คนรุ่นหลังได้เห็น

ผู้ถ่ายภาพ : สุพจน์ ศรีมณีชัย
สถาบันการศึกษา : -
ถ่ายเมื่อ : -
เทคนิค : กล้อง Nikon F90x เลนส์ 80-200 mm. ความไวชัตเตอร์ 1/60 F 2.8

ต้องสู้ (Have to Fight)

223-95

คำอธิบายภาพ :

ในโลกยุคปัจจุบัน ทุกชีวิตต้องดิ้นรนเพื่อความอยู่รอด อาชีพใดก็ได้ที่สุจริตทุกคนจะรีบไขว่คว้า แม้จะเหนื่อยยากหรือลำบากเพียงใดก็ตาม ณ ตลาดน้ำดำเนินสะดวก จังหวัดราชบุรีเป็นอีกแห่งหนึ่งที่หญิงไทยได้แสดงบทบาทที่สำคัญยิ่ง ด้วยการประกอบอาชีพแม่ค้า แต่ที่สำคัญและเป็นสิ่งที่หน้าเชิดหน้าชูตาให้กับสถานที่แห่งนี้คือ การทำการค้าในลำน้ำทั้งสินค้าอุปโภค บริโภค นำมาซึ่งชื่อเสียงและเป็นสถานที่ท่องเที่ยวที่สำคัญอีกแห่งหนึ่งของไทย ซึ่งนักท่องเที่ยวทั่วโลกรู้จักและต้องการมาเที่ยวชม ทุกๆเช้าแม่ค้าชาวตลาดน้ำดำเนินสะดวกจะนำผลผลิตทางการเกษตร พืชผัก ผลไม้ อาหารสำเร็จรูปแล้ว และที่ยังไม่สำเร็จรูป ทั้งอาหารคาว อาหารหวาน เครื่องอุปโภค บริโภค หมวก งอบ เครื่องจักรสานต่างๆ รวมทั้งของที่ระลึกซึ่งเกิอดจากฝีมือ และภูมปัญยาชาวบ้านจากแหล่งผลิตมารวมตัวกันเพื่อจำหน่ายให้กับลูกค้าทั้งชาว ไทยและชาวต่างชาติที่มาเยี่ยมชมและอุดหนุนสินค้าต่างๆตั้งแต่เช้าจรดเย็น ต้องทนกับสภาพอากาศที่แปรปรวน ทั้งฝนตก แดดออก ต้องใช้สองมือกำถ่อ พายเรือ ตลอดเวลา ถึงลำบากเหน็ดเหนื่อเพียงใดพวกเธอก็อดทน และภูมใจในอาชีพที่สุจริตไม่สร้างความเดือดร้อนให้กับใคร อีกทั้งยังสามารถหาเลี้ยงครอบครัวให้ดำเนินชีวิตอยู่ได้ตามอัตภาพ และพอเพียงอันเป็นผลดี โดยตรงกับสังคมและประเทศชาติ ซึ่งไม่น้อยไปเลยหากพวกเธอจะได้รับการยกย่องให้เป็นสตรีที่อนุรักษ์ และธำรงไว้ซึ่งวิถีชีวิตอันดีงามของไทย

ผู้ถ่ายภาพ : นายจีรวุฒิ ผดุงกิจ
สถาบันการศึกษา : -
ถ่ายเมื่อ : 16 สิงหาคม 2543 ตลาดน้ำดำเนินสะดวก จ.ราชบุรี
เทคนิค : กล้อง Nikon FA ฟิล์มโกดัก Prolmage 100 เลนสื Tamron 70-210 F 3.5

ตลาดน้ำ 2 (Floating Market)

223-94

คำอธิบายภาพ :

ตลาดน้ำดำเนินสะดวก หรือตลาดน้ำลัดพลี ตั้งอยู่ห่างจากที่ว่าการอำเภอดำเนินสะดวกไปประมาณ 400 เมตร เป็นตลาดค้าขายทางน้ำที่ยังคงวิถีชีวิตไทยเดิมไว้ มีสิ่งของให้เลือกมากมาย โดยเฉพาะผลิตผลทางการเกษตร

ผู้ถ่ายภาพ : ด.ญ.ศุรวีร์ สุขพร
สถาบันการศึกษา : -
ถ่ายเมื่อ : ตลาดน้ำดำเนินสะดวก
เทคนิค : กล้อง Minolta 600 si เลนส์ 35-70 mm. ตั้งกล้องระบบออโต้(P) ฟิล์มสีโกดัก

ตลาดน้ำเมืองไทย

223-93

คำอธิบายภาพ :

ตลาดน้ำดำเนินสะดวก ราชบุรี เป็นทั้งตลาดค้าขายทางน้ำและสถาที่ท่องเที่ยวของคนไทยและคนต่างชาติ วันหนึ่งๆคนไทยและคนต่างชาติจะมาซื้ขาย จับจ่ายกันมาก โดยเฉพาะวันพระ หรือวันเสาร์อาทิตย์ ถ้าหากท่านจะไปเที่ยวหรือจับจ่ายซื้อของ หากขับรถจากกรุงเทพถึงตลาดน้ำก็ใช้เวลา 1 ชั่วโมงครึ่งถึง 2 ชั่วโมง ควรจะให้ถึงตลาดน้ำเวลา 7 โมงเช้าหรือ 8 โมงเช้าก็จะเห็นบรรยากาศดังรูป

ผู้ถ่ายภาพ : กมล หวังนิเวศน์กุล
สถาบันการศึกษา : -
ถ่ายเมื่อ : ตลาดน้ำดำเนินสะดวก จ.ราชบุรี
เทคนิค : กล้อง Nikon F90X เลนส์ นิคอน AF20-35/2.8 ED-D รูรับแสง 5.6 ชัตเตอร์ 1/30 วินาที ฟิล์มฟูจิ 100 ASA

ตลาดน้ำ (Floating Market)

223-92

คำอธิบายภาพ :

ตลาดน้ำศูนย์รวมของพ่อค้าแม่ค้าซึ่งส่วนใหญ่จะ เป็นแม่ค้ามากกว่าพ่อค้า นำสินค้ามาซื้อขายแลกเปลี่ยนซึ่งกันและกัน ส่วนใหญ่ก็จะเป็นพืชผลทางการเกษตร ขนมนมเนย ตลอดจนเครื่องใช้ไม้สอย เสื้อผ้าของใช้เบ็ดเตล็ดต่างๆ ตลาดน้ำเกิดขึ้นมาได้ก็เพราะว่าเมื่อสมัยก่อนประเทศไทยเรานิยมคมนาคมทางน้ำ เป็ฯหลัก อันเนื่องมาจากถนนหนทางตลอดจนรถยนต์ รถเครื่อง ของเรามีไม่มากนัก ในสมัยก่อนที่ผ่านมา เราจะพบเห็นตลาดน้ำได้ทั่วไปในชุมชนต่างๆ แต่ในปัจจุบันนี้ ถนนหนทางตลอดจนรถยนต์ได้เข้ามามีบทบาททางด้านคมนาคมมากขึ้น ตลาดน้ำก็เปลี่ยนเป็นตลาดบก ส่วนเรือก็เปลี่ยนเป็นรถยนต์แทนที่ตามที่เราเห็นกันอยู่ทั่วไป ตลาดน้ำคลองดำเนินสะดวกที่เห็นในภาพนี้เป็นแหล่งที่ใหญ่ที่สุดที่มีเหลือ อยู่ไม่กี่แห่งในขณะนี้ ซึ่งยังคงรักษาเอกลักษณ์วัฒนธรรม วิถีชีวิตความเป็นอยู่ เป็นกระจกเงาแผ่นใหญ่ที่สะท้อนภาพให้เห็นถึงความงดงาม เรียบง่าย และคลาสสิกของไทยในอดีต ตลาดน้ำคลองดำเนินสะดวก จังหวัดราชบุรี

ผู้ถ่ายภาพ : ปรีชา ศิริบูรณกิจ
สถาบันการศึกษา : -
ถ่ายเมื่อ : 24 เมษายน 2543 ตลาดน้ำดำเนินสะดวก จ. ราชบุรี
เทคนิค : เลนส์ 28-70 มม. F2.8 IOS400 ความไวชัตเตอร์ 1/60 ความไวชัตเตอร์ 1/60 วินาที ฟิล์มllford HP5

ชีวิตแบบไทยๆ (Life Thai Style)

223-91

คำอธิบายภาพ :

วิถีชีวิตของผู้หญิงแถวอำเภอดำเนินสะดวกจะดำรง ชีวิตด้วยการเป็นแม่ค้าขายของ ส่วนใหญ่ก็จะพายเรือค้าขายเล็กๆน้อยๆพอเลี้ยงชีพไปวันๆ เป็นการดำรงชีวิตที่มีประวัติมายาวนาน ตอนเช้าจะตื่อนแต่เช้าพายเรือขายของไปตามลำคลองเล็กๆ พอตอนเที่ยงก็เลิกขาย เพราลูกค้าที่มาเที่ยว ณ ที่แห่งนี้ พอเลยเที่ยงก็จะหายหมด โดยเฉพาะนักท่องเที่ยวชาวต่างชาติ จะมาเที่ยวช่วง 9 โมงเช้าถึงตอนเที่ยงวัน จึงกลายเป็นแหล่งท่องเที่บวที่เชิดหน้าชูตาของเมืองไทยเป็นอย่างมาทั้งชาว ไทย และต่างประเทศที่มีมาช้านานจนปัจจุบันนี้

ผู้ถ่ายภาพ : พงศธร ภุขันอนันต์
สถาบันการศึกษา : -
ถ่ายเมื่อ : ตลาดน้ำดำเนินสะดวก
เทคนิค : ฟิล์มสไลด์โกดัก E100VS ช่องรับแสง 5.6 ขนาเลนส์ 28-85 F3.3 ความไวชัตเตอร์ 1/250

กลับบ้าน (Come Back To Home)

223-90

คำอธิบายภาพ :

ตลาดน้ำดำเนินสะดวก จังหวัดราชบุรีเป็นตลาดน้ำที่มีชื่อเสียงที่สุดของประเทศไทย และเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่ด่งดังไปทั่วโลก เพราะดำรงซึ่งวิถีชีวิตแบบไทยๆ ทุกๆวันชาวสวนจากอำเภอโพธาราม อ.ดำเนินสะดวกจะนำผลไม้ตามฤดูกาลที่ปลูกในพื้นที่ รวมทั้งงานฝีมือ เครื่องจักสานที่ผลิตขึ้นจากแรงงานชาวบ้าน มาขายให้กับนักท่องเที่ยว โดยเฉพาะที่ตลาดน้ำคลองต้นเข็ม จะเป็นแหล่งท่องเที่ยวจากชาติต่างๆนิยมมากเพราะเป็นตลาดน้ำที่ใหญ่ที่สุดและ เก่าแก่ที่สุด แม่ค้าจะนำผลไม้นานาพันธ์จากเลือกสวนไร่นา รวมถึงงานฝีมือที่ผลิตขึ้นในพื้นที่มาขายให้กับนักท่องเที่ยวทั้งชาวไทยและ ชาวต่างประเทศวันละเป็นจำนวนมาก นับเป็นวิถีชีวิตของผู้หญิงไทยอีกรูปแบบหนึ่งที่สามารถดึงดูดผู้คนจากทั่ว ทุกสารทิศทั่วโลกให้มาเยี่ยมชม การดำเนินชีวิตของคนไทยที่สืบทอดมาแต่โบราณกาลซึ่งมีความผูกพันธ์กับสายน้ำ อันนำมาซึ่งรายได้เข้าสู่ประเทศปีละหลายร้อยล้านบาท เมื่อแสงสุดท้ายของวันมาเยือน สินค้าภายในเรือก็จะพร่องหรือหมดไป ได้เวลาที่พวกเธอจะรีบพายเรือกลับบ้าน ทำหน้าที่แม่ที่ดีของลูก ภรรยาที่ดีของสามี หุงหาอาหาร ทำงานบ้านเป็นแม่บ้านที่ดีซึ่งเป็นอีกภารกิจของหญิงไทยที่คอยเกื้อหนุน จุนเจือ และแบ่งเบาภาระในครอบครัว ทำให้เกิดความสมานฉันท์ อันเป็นแบบอย่างที่ดีในการดำเนินชีวิตของคนไทยจากอดีตจวบจนปัจจุบัน

ผู้ถ่ายภาพ : นายมกรา ตีระวรมงคล
สถาบันการศึกษา : -
ถ่ายเมื่อ : 12 สิงหาคม 2542 ตลาดน้ำดำเนินสะดวก จ.ราชบุรี
เทคนิค : กล้อง Nikon FG เลนส์ Tamron 20-80 F 3.5-5.6 ฟิล์มโกดัก Prolmage ISO100

แม่ค้าแห่งตลาดน้ำดำเนินสะดวก (Working Woman of Dumneun Floating Market)

223-89

คำอธิบายภาพ :

ตั้งแต่อดีตวิถีชีวิตของกลุมคนที่เริ่มตั้ง ถิ่นฐานเกือบทุกแหล่งอารยธรรมจะเลือกตั้งแหล่งชุมชนลุ่มแม่น้ำ ด้วยมีความอุดมสมบูรณ์ เพราะปลูกพืชพรรณเพื่อเลี้ยงคนในชุมชนได้มากเท่าที่แหล่งน้ำจะไปถึง อีกทั้งง่ายในการใช้เป็นทางคมนาคมติดต่อระหว่างชุมชน ต่างชุมชน รวมถึงการยึดชุมชนอื่น ประเทศไทยเป็นวัฒนธรรมชุมชนลุ่มแม่น้ำที่เห็นได้ชัดเจน วิถีชีวิตแบบนี้มีให้เห็นหลายที่ ซึ่งที่ที่มีชื่อเสียงเป็นที่รู้จักและพอจะจำลองภาพวิถีชีวิตชุมชนลุ่ม แม่น้ำสมัยก่อนให้ดูได้กลายๆแห่งหนึ่งคือ ตลาดน้ำดำเนินสะดวก จังหวัดราชบุรี ความเกี่ยวข้องโดยตรงของวิถีตลาดน้ำกับผู้หญิงเป็นสิ่งที่คู่กัน ด้วยคนที่ค้าขายส่วนใหญ่ที่เห็นกันจนทุกวันนี้จะเป็นผู้หญิง ผู้หญิงเหล่านี้ได้หาเลี้ยงชีพ ครอบครัวด้วยการพายเรือเอาสินค้าของตนไปขายอยู่ทุกวันจนถึงปัจจุบัน ในขณะที่งานของผู้ชายจะเป็นงานในลักษณะที่เป็นทางการเดินทางไปไกลๆ ใช้แรงงานมาก มีความเสี่ยงสูง เช่นนักรบในสมัยโบราณ ข้าราชการหรือไม่ก็ค้าขายที่เป็นของใหญ่ๆทีละมากๆ เช่นการเดินทางค้าขาย การขายส่ง เป็นต้น การเป็นแม่ค้าพายเรือขายของจึงเป็นภาพที่เห็นกันจนชินตาและเป็นเอกลักษณ์ของ ชุมชนนี้จนถึงปัจจุบัน และเอกลักษณ์เหล่านี้จะถูกถ่ายทอดต่อไปโดยแม่ค้าเหล่านนี้เอง เพราะเธอคือผู้ที่อยู่ดูแลลูกหลาน เ)นการถ่ายทอดทางวัฒนธรรมโดยผู้ที่รับภาระส่วนใหญ่คือผู้หญิง หรือแม่ค้าในภาพที่เราเห็นโดยเธอไม่รู้ตัว

ผู้ถ่ายภาพ : นายวรดิเรก มรรคทรัพย์
สถาบันการศึกษา : -
ถ่ายเมื่อ : 6 มกราคม 2544 ตลาดน้ำดำเนินสะดวก จ.ราชบุรี
เทคนิค : กล้อง Nikon FM เลนส์ Nikon 70-210 มม. รูรับแสง 4 ความไวชัตเตอร์ 1/125 วินาที ฟิล์มสไลด์ฟูจิ IOS 100 ผ่านกรรมวิธี Toneline ในห้องมืดด้วยมือ

วิถีชีวิตไทยในลำคลอง

223-88

คำอธิบายภาพ :

วิถีผู้คนในลำคลองมีมาตั้งแต่โบราณกาลปัจจุบันเรา ได้อาศัยการเดินทางจากท้องถนนที่มากมาย จนวิถีชีวิตการเดินทางในลำคลองเริ่มหมดไป และการค้าขายได้ย้ายจากลำคลองขึ้นสู่ฝั่ง ภาพงามๆแบบนี้จึงมีให้เห็นอยู่เพียงเล็กน้อย ผู้หญิงที่ต้องออกมาค้าขายยังคงมีอยู่น้อยลง การมีตลาดน้ำราชบุรีนี้ ยังเป้นโอกาศดีสำหรับเราทุคนที่ควรอนุรักษ์ไว้

ผู้ถ่ายภาพ : พินิจ ศรีเมืองเก่า
สถาบันการศึกษา : -
ถ่ายเมื่อ : ตลาดน้ำราชบุรี
เทคนิค : เลนส์ 24 มม. ความไวชัตเตอร์ 1/125 F8 ฟิลืม RVP