การเลี้ยงปลาสวยงามไม่ยากอย่างที่คิด เริ่มต้นได้เลยตั้งแต่วันนี้

เมื่อบ้านมันโล่ง การหาเพื่อนต่างสายพันธุ์อย่างหมาและแมวคงเป็นอะไรที่น่าเพลิดเพลินไม่น้อย การมีพวกเขาอยู่ด้วยจะสร้างความสุขความเพลิดเพลินไปให้กับผู้เลี้ยงได้ไม่ยาก แต่หลายคนก็เลือกที่จะเลี้ยง ‘ปลาสวยงาม’ จนกลายเป็นความรักความผูกพันโดยไม่รู้ตัว

หากมีใครสักคนมาบอกคุณว่า เขาสามารถนั่งมองปลาว่ายไปมาเป็นชั่วโมงๆได้อย่างมีความสุข ครั้งแรกคุณอาจจะไม่เชื่อ แต่ถ้าเป็นคนรักปลาตัวจริง พวกเขาทำอย่างที่พูดได้เป็นวันๆ เพียงนั่งดูท่วงท่าในการว่ายน้ำ สังเกตพฤติกรรมต่างๆ ของมัน ถ้าหลงเข้าไปในภวังค์นี้เมื่อไหร่แล้วรับรองว่าถอนตัวยากแน่นอน

การเลี้ยงจะเริ่มได้ก็ต่อเมื่อเราพร้อมทั้งกายและใจ แต่ที่ขาดไปไม่ได้คืออุปกรณ์ต่างๆ ในการเลี้ยง แล้วแต่ละอุปกรณ์ที่ว่านี้มีอะไรบ้าง การเลี้ยงปลาหนึ่งตู้ใช้อะไรบ้าง มีวิธีแนะนำดังนี้

1.ภาชนะสำหรับเลี้ยงปลา

นี่คืออุปกรณ์แรกที่ต้องมีเมื่อคิดจะเริ่มเลี้ยงปลา ภาชนะที่ว่ามีหลากหลายรูปแบบมาก มีทั้งขนาดเล็กจนถึงขนาดใหญ่เพื่อรองรับปลาทุกขนาดที่เราต้องการจะเลี้ยง ซึ่งแบ่งออกเป็น 2 ประเภทคือ

– ขวดโหลรูปทรงต่างๆ

ปลาส่วนใหญ่ที่สามารถเลี้ยงได้ในขวดโหลได้ จะเป็นพวกปลาเลี้ยงเดี่ยว เช่น ปลากัด เลี้ยงในขวดทรงกลมและทรงเหลี่ยม ส่วนโหลรูปทรงต่างๆเน้นเลี้ยงปลาขนาดเล็กอื่นๆ เช่น ปลาหางนกยูง ปลาสอด หรือปลาทองสายพันธุ์เล็กก็สามารถเลี้ยงได้ แต่ควรคำนึงถึงออกซิเจนที่ปลาแต่ละชนิดต้องได้รับอย่างเต็มที่ เพราะถ้าพื้นที่โหลแคบจนเกินไป ปลาอาจจะเครียดจนไม่ยอมกินอาหาร และอาจตายได้ในที่สุด

บางครั้งคนที่มีพื้นที่เลี้ยงไม่มาก จะเลือกใช้โหลปลาขนาดเล็กในการเลี้ยง อย่างเช่นปลากัด ปลาหางนกยูงพวกนี้สิ่งที่ต้องเน้นย้ำคือควรเปลี่ยนน้ำบ่อยๆ เพราะถ้าปลาถ่ายของเสียออกมา โหลปลาขนาดเล็กอาจไม่สามารถรองรับของเสียได้เพียงพอ

ขวดหรือโหลนี้การเลี้ยงอาจไม่จำเป็นต้องใช้ออกซิเจนช่วยเพิ่ม แต่ต้องคำนึงถึงตำแหน่งที่วาง ควรวางให้ห่างจากแสงแดดไม่ให้ร้อนมากเกินไป และควรจำกัดการให้อาหารในปริมาณที่พอดี เพราะถ้าให้เผื่อไว้แล้วปลากินไม่หมดน้ำจะเสียเร็ว ออกซิเจนก็จะลดลงเร็วขึ้น ปลาก็จะตายได้ง่าย

-ตู้ปลาทรงสี่เหลี่ยม

เป็นอุปกรณ์ที่ใช้เลี้ยงแบบเบสิคทั่วๆไป มีหลายขนาดหลายรูปแบบมีอุปกรณ์สร้าง Option ให้ตู้ปลามากมาย เพิ่มสีสันให้มีความน่าสนใจมากขึ้นกว่าการเลี้ยงปลาแบบธรรมดา ไม่ว่าจะเป็นการติดไฟเพิ่ม เพื่อให้ดูสวยงามมากขึ้นหรือการนำ ไม้น้ำ อุปกรณ์เครื่องปั้นดินเผาขนาดเล็ก นำมาจัดเพิ่มเติมให้ดูเหมือนยกธรรมชาติใต้น้ำมาจำลองที่ตู้ปลาของเรา

การเลี้ยงด้วยตู้ปลาชนิดนี้สามารถเลี้ยงได้กับปลาหลายชนิด ตั้งแต่ปลาตัวเล็กไปจนถึงปลาตัวใหญ่ เลี้ยงเป็นกลุ่มและเลี้ยงเดียว แต่วิธีการเลี้ยงแบบนี้ต้องควบคู่ไปกับออกซิเจนหรือบางตู้อาจนำเครื่องกรองมาเพิ่มด้วย อุปกรณ์เพิ่มออกซิเจนนี้มีมากมายหลายชนิดที่นิยมกันมากในปัจจุบัน เพื่อช่วยให้ปลามีออกซิเจนมากเพียงพอในตู้ และช่วยให้น้ำในบ่อสะอาดอยู่ตลอดเวลาลดการล้างทำความสะอาดให้นานขึ้น ครั้งหน้าจะมาพูดถึงอุปกรณ์เสริมสำหรับปลาตู้ ที่จะเป็นตัวช่วยชั้นดีในการเลี้ยงปลาครับ

อุปกรณ์เสริมสำหรับตู้ปลา

– เครื่องปั้มอากาศ

แน่นอนว่าอันดับแรกที่ต้องมีเพิ่มให้กับปลา ก็คืออากาศที่ต้องมากพอสำหรับการใช้ชีวิตในพื้นที่เล็กๆ ของปลา หลักการทำงานของเครื่องปั๊มอากาศคือเครื่องจะปั๊มหรือดูดเอาอากาศ ตรงบริเวณที่เครื่องตั้งอยู่ แล้วส่งไปยังท่อลมซึ่งต้องเอาไปจุ่มลงในน้ำ จากนั้นลมจะถูกเป่าโดยปั๊ม ทำให้กระจายตัวออกเป็นฟองอากาศขนาดเล็กในตู้ปลา

-ระบบกรองน้ำแบบหม้อกรองในตู้ เป็นระบบกรองน้ำที่สามารถติดตั้งได้สะดวกและรวดเร็วที่สุด นิยมใช้กันมากกับการเลี้ยงปลาสวยงามในตู้ขนาดเล็ก

อุปกรณ์ที่ใช้จะเป็นกล่องสำเร็จรูปขนาดเล็ก มีรูปทรงต่างๆ ให้เลือก โดยมากมีขนาด กว้าง X ยาว X สูง ประมาณ 10 X 10 X 10 ลูกบาศก์เซนติเมตร บนแผ่นกรองจะมีแผ่นใยสังเคราะห์สำหรับเป็นวัสดุกรองตะกอน โดยมักมีกรวดหรือเศษปะการังใส่ไว้บ้างเพื่อให้กล่องกรองมีน้ำหนัก ด้านบนสุดของกล่องจะมีฝาปิดที่เป็นร่องเล็กๆพอให้ตะกอน เศษอาหาร และสิ่งขับถ่ายของปลาผ่านเข้าไปได้ แต่จะกันปลาไม่ให้เข้าไปในกล่องกรอง เมื่อเปิดแอร์ปั๊มลมจากเครื่องจะผ่านไปออกที่อีกท่อหนึ่งซึ่งอยู่ติดกัน และดันให้น้ำพุ่งขึ้นไปตามท่อเช่นเดียวกัน น้ำในตู้ปลาจะถูกดูดเข้าไปในกล่องกรองหมุนเวียนไปมาตลอดเวลา

ข้อดีของระบบกรองน้ำแบบหม้อกรองในตู้คือ ราคาถูก ติดตั้งง่าย ล้างหรือกำจัดตะกอนออกจากวัสดุกรองได้ง่าย สามารถทำได้ทุกวันและเป็นการเพิ่มออกซิเจนในน้ำไปกับระบบกรองด้วย

ข้อเสียของระบบนี้คือ ตัวกล่องทำให้มองดูเกะกะ ลดความสวยงามทางธรรมชาติภายในตู้ปลา การกรองมักกรองได้เฉพาะตะกอนเบา เศษอาหารและสิ่งขับถ่ายของปลามักจะตกลงตามพื้นตู้ มองดูไม่สวยงามเพราะมีตะกอนหมักหมมตามวัสดุที่ใช้รองพื้นตู้

– ระบบกรองน้ำใต้ทราย

เป็นระบบกรองน้ำที่นิยมใช้กับการเลี้ยงปลาสวยงามในตู้กระจกปัจจุบันมากที่สุด เป็นระบบกรองที่ใช้แรงลมที่มาจากเครื่องปั๊มเป็นตัวช่วยดันน้ำให้เกิดการหมุนเวียน มีส่วนประกอบทั้งระบบคือ แผ่นกรอง ท่อส่งน้ำหรือท่อพ่นน้ำ สายลม กรวด ทราย หรือเศษปะการัง สำหรับปูบนแผ่นทราย

การทำงานของระบบกรองน้ำใต้ทราย เมื่อติดตั้งอุปกรณ์เรียบร้อยแล้ว แอร์ปั๊มจะส่งอากาศเข้าไปในท่อส่งน้ำ แล้วเป็นฟองขึ้นไปตามท่อส่งน้ำดันเอาน้ำเคลื่อนที่พุ่งออกไปทางหัวครอบด้านบน พุ่งไปตามทิศทางที่ปรับไว้ น้ำที่อยู่ในพื้นที่ว่างใต้แผ่นกรองจะไหลขึ้นไปแทนที่ โดยดึงน้ำเหนือแผ่นกรองไหลผ่านวัสดุกรองลงมา ทำให้เกิดการหมุนเวียนของน้ำจากบริเวณที่ปลาอาศัยอยู่ ไหลผ่านกรวดหรือเศษปะการังลงไป ในช่วงนี้จะทำให้ตะกอน เศษอาหาร และสิ่งขับถ่ายซึ่งปกติจะมีน้ำหนักตกลงก้นตู้ตามแรงดึงดูดของโลกอยู่แล้ว ส่วนน้ำใสที่ถูกกรองแล้วจะผ่านแผ่นกรองไปออกทางท่อส่งน้ำ ดังนั้นน้ำในตู้ปลาจะค่อนข้างใสอยู่ตลอดเวลา ในกรณีที่เลี้ยงปลาขนาดใหญ่หรือปลาที่ชอบขุดคุ้ย ปลามักจะขุดคุ้ยให้กรวดหรือเศษปะการังกระจาย มีผลทำให้ตะกอนต่างๆฟุ้งกระจายออกมา การแก้ไขคือควรปูทับด้วยเศษปะการังชิ้นใหญ่ หนาขึ้นมา 1 นิ้ว ก็จะป้องกันการขุดคุ้ยได้

-ระบบกรองนอกตู้ปลา เป็นระบบที่ตัวเครื่องกรองและวัสดุกรองทั้งหมดอยู่ภายนอกตู้ปลาและมีเครื่องปั๊มน้ำไฟฟ้าสูบน้ำผ่านเข้าระบบเป็นระบบกรองน้ำที่นิยมใช้กับตู้ปลาขนาดใหญ่หรือเลี้ยงแบบหนาแน่น

อุปกรณ์ที่เป็นส่วนประกอบ ได้แก่ กล่องรองรับ เป็นกล่องสำหรับวางอุปกรณ์อื่นๆทั้งหมด มอเตอร์สูบน้ำพร้อมท่อน้ำเข้าและท่อส่งน้ำออก กล่องใส่วัสดุกรอง เมื่อเปิดมอเตอร์สูบน้ำ เครื่องจะสูบน้ำจากตู้ปลาโดยปลายท่อจะอยู่เกือบก้นตู้ปลาแล้วปล่อยน้ำออกสัมผัสอากาศก่อนตกลงในกล่องกรอง ซึ่งน้ำจะรับเอาออกซิเจนไว้ แล้วไหลผ่านแผ่นใยสังเคราะห์ในกล่องกรองผ่านก้นกล่องกรอง แล้วจึงไหลกลับลงตู้ปลา น้ำที่ไหลกลับลงตู้ปลาจะเป็นน้ำใสและมีออกซิเจนด้วย

3.ของตกแต่งตู้ปลา

-วัสดุรองพื้นตู้ปลา พวกทรายหยาบ กรวด และเศษปะการัง ปกติใช้เพื่อช่วยรองพื้นตู้ปลาทำให้แลดูสวยงามเท่านั้น แต่สิ่งเหล่านี้ช่วยในระบบกรองน้ำใต้ทรายได้เป็นอย่างดี เป็นตัวช่วยกักตะกอนและสิ่งสกปรกต่างๆ เอาไว้ นอกจากนั้นจะมีประโยชน์สำหรับปลูกพรรณไม้น้ำ เป็นที่ยึดเกาะของรากพรรณไม้น้ำให้ลำต้นอยู่ได้มั่นคงอีกด้วย

-หินประดับ เป็นจำพวกก้อนหินขนาดใหญ่ นำมาวางเพื่อให้ดูเป็นธรรมชาติมากขึ้นมีหลากหลายรูปทรงทั้งทรงตั้งและทรงกลม แหว่งเว้าและเป็นโพรง แถมยังเป็นที่สนใจของปลา เพราะมีปลาหลายชนิดที่ชอบ โขดหิน และบางชนิดยังใช้โขดหินในการวางไข่ ได้ทั้งสวยงามและมีประโยชน์ครบในก่อนเดียว

-เปลือกหอย ใช้ประดับได้ทั้งหอยฝาเดียวและ2ฝา ที่นำมาตกแต่ง สร้างชีวิตชีวาในตู้มากขึ้น

-พรรณไม้น้ำ เป็นพืชน้ำที่นำมาประดับทำให้ตู้ปลาเป็นธรรมชาติยิ่งขึ้นและถือว่าสำคัญถ้าต้องการสร้างจำลองจากใต้น้ำจริงและยังมีส่วนช่วยในการลดสารประกอบต่างๆที่เกิดจากตัวปลา

-รูปจำลอง เป็นการนำเอาตัวการ์ตูนต่างๆหรือเครื่องปั้นดินเผารูปแบบทรงต่างๆขนาดเล็ก ที่สวยงาม ทั้งรูปคน สัตว์ สิ่งของ สิ่งประดิษฐ์ขอนไม้มาวางเพื่อให้ตู้ปลาโดดเด่นและแตกต่างขึ้นมาเพิ่มความสวยงามแต่ว่า หรืออาจนำเอาพรรณไม้นำพลาสติก มาใส่ก็ดูเด่นขึ้น และดูแลรักษาง่ายกว่าของจริง

กว่าจะได้มาเป็นตู้ปลาหนึ่งตู้ให้เราได้ชื่นชมความสวยงามก็ไม่ใช่เรื่องง่ายที่จะได้มาและก็ไม่ใช่เรื่องยากที่จะลองทำด้วยตัวเอง แค่เลือกหาอุปกรณ์ที่ตรงกับใจเรา แล้วหาปลาสวยงามที่เราชอบมาใส่ ปิดท้ายด้วยการแต่งเติมความมีชีวิตชีวาด้วยอุปกรณ์ตกแต่งตามความเหมาะสม เพียงเท่านี้เราก็จะได้ตู้ปลาสวยๆ ตามใจปรารถนามาไว้สร้างความเพลิดเพลินในห้องหรือในบ้าน

ภาพวัสดุกรองจาก ThaiLove Fish 2015