บ่อยครั้งที่มีคนถาม หรือเห็นความเข้าใจผิดจากคอมเมนต์ต่างๆในสื่อออนไลน์ เกี่ยวกับเครดิตนักแต่งเพลง (บางทีก็ชมผิดคน บางคนก็โดนด่าผิดตัว 55) บางทีคนทำงานอ่านคอมเมนต์ก็งงว่าเค้าชม หรือติส่วนไหน ทำให้เอาไปปรับปรุงไม่ถูก หรือเอาไปดีใจไม่สุดค่ะ ฮ่าา
วันนี้เลยจะขออธิบายสักหน่อยว่า “คำร้อง …… ทำนอง……. เรียบเรียง ……..” ที่อยู่ในเพลงต่างๆนั้นคืออะไรกันบ้าง แล้วเจ้าของชื่อนั้นเขาทำอะไรกับเพลงนั้นบ้าง เอาแบบภาษาเบๆเข้าใจง่ายๆแล้วกัน (ภาษายากก็เขียนไม่ถูกน่ะสิ 55)
(บางเพลงจะเขียนเครดิตภาษาอังกฤษ written …. , Lyric ….. = คำร้อง , Composed …. =ทำนอง , Arrange = เรียบเรียง)

“คำร้อง” คงไม่ต้องสงสัย ต้องเป็นเนื้อเพลงแน่นอน เนื้อเพลงเนี่ยเป็นส่วนแรกเลยที่เห็นชัดเจนสุด บางครั้งแค่ชื่อเพลงก็ดึงดูดให้คนสนใจ ยิ่งในยุคโซเชียลเน็ทเวิร์คแบบนี้ เนื้อเพลงยังกลายมาเป็น status ,tweet จี๊ดๆ หรือเอาเพลงไปแชร์แสดงความรู้สึกกันได้ คงไม่มีใครสงสัยในส่วนนี้ เพราะฉะนั้น ผ่านค่ะ ฮ่าา

ส่วน “ทำนอง” เนี่ย เป็นคำที่มีการเข้าใจผิดเยอะมากค่ะ ขนาดตอนสอนร้องเพลง ถามเด็กว่าทำนองคืออะไร ….เงียบ … 55
คำว่าทำนอง หรือ melody เป็นเรื่องของโน้ตเพลง เสียงสูงต่ำ สั้นยาวค่ะ ถ้าจะให้เห็นภาพง่ายๆ ก็ให้นึกถึงเวลาเราอาบน้ำ แล้วฮัมเพลง ฮื้มฮืมๆ โดยไม่มีเนื้อร้องและดนตรีประกอบ นั่นแหละคือทำนองของเพลง ทำนองเพลงเรียกได้ว่าเป็นแกนหลักที่กำหนดอารมณ์ของเพลง (โดยมีเนื้อร้องที่เข้ากับอารมณ์มาทำให้เห็นภาพชัดเจนว่าเพลงนั้นเป็นอารมณ์ไหน) และทำนองเนี่ยจะติดตัวเพลงแต่ละเพลงไปตลอดชีวิต ไม่ว่ามันจะถูกเอาไปcover (เปลี่ยนดนตรีประกอบ หรือแม้แต่เอาไปร้องในวงเหล้า เคาะขวดแกร๊งๆก็เถอะ) เอาไปทำเป็นเพลงบรรเลง หรือจะถูกนำไปแปลเป็นภาษาอื่น ทำนองก็จะคงไว้ค่ะ ยกตัวอย่างเช่น ทำนองเพลง Happy Birthday ไม่ว่าจะได้ยินในรูปแบบไหน เนื้ออังกฤษ เกาหลี จีนเราก็รู้ว่านั่นคือเพลงอะไร

“เรียบเรียง”ล่ะคืออะไร ?
เรียบเรียงในที่นี้ คือการเรียบเรียงเสียงประสาน คนที่ทำหน้าที่เรียบเรียง หรือ arranger จะนำเพลงที่มีทำนองแล้วมาใส่เสียงเครื่องดนตรีต่างๆเข้าไปให้เพลงสมบูรณ์ตามทิศทางของมัน หาคอร์ดที่เหมาะสม ใช้เครื่องดนตรีอะไรบ้าง จะวนท่อนไหนกี่รอบยังไงดี จะมี intro ยังไง ฯลฯ สิ่งสำคัญคือ ต้องทำเพลงให้ออกมาในทิศทางที่วางแผนกันเอาไว้ เช่น อยากให้สนุก ตื๊ดๆแดนซ์กระจาย อยากให้เศร้า ให้อลังการ ให้ฟังพลิ้วปลิวลมอะไรก็ว่าไป

ส่วนที่ว่าใครจะฟังเพลงโดยให้น้ำหนักส่วนไหนเป็นพิเศษ อันนี้แล้วแต่ความชอบของแต่ละคนค่ะ
จบละ.. หวังว่าจะช่วยไขข้อข้องใจสำหรับเพื่อนๆที่ถามมา และคนที่สงสัยได้นะคะ มีอะไรเพิ่มเติมบอกได้ค่ะ ^_^