กายภาพบำบัดเป็นการการส่งเสริม ป้องกัน รักษา และฟื้นฟูแก่ผู้ป่วย/ผู้พิการให้มีสุขภาพดี และสามารถกลับสู่สภาพปกติหรือใกล้เคียงปกติได้มากที่สุดตามศักยภาพของผู้ป่วย โดยอุปกรณ์ไฟฟ้าที่ใช้ช่วยในกายภาพบำบัดมีหลายประเภท ส่วนใหญ่สถานพยาบาลจะเลือกใช้เครื่องอัลตร้าซาวน์และเครื่องกระตุ้นไฟฟ้า แต่การทำงานมันแตกต่างกันอย่างไร เราไปดูกันค่ะ
เครื่องอัลตร้าซาวด์ (Ultrasound)
เป็นเครื่องมือที่ให้กระแสไฟฟ้าความถี่สูง ขนาด 0.8-1.0 MHz ไปกระทำต่อคริสตัล และส่งผลให้เกิดแรงสั่นสะเทือน ซึ่งต้องผ่านตัวกลาง เช่น น้ำหรือ เจล แล้วเปลี่ยนเป็นความร้อนในเนื้อเยื่อของร่างกาย โดยสามารถส่งผ่านความร้อนได้ถึงชั้นกระดูก เหมาะสำหรับข้อซึ่งมีเนื้อเยื่อปกคลุมอยู่หนา เช่น ข้อสะโพก และข้อไหล่ เป็นต้น ความรู้สึกที่เกิดขึ้นขณะทำการรักษาด้วย Ultrasound โดยใช้คลื่นแบบต่อเนื่องจะทำให้เกิดความรู้สึกอุ่น ใต้บริเวณที่ทำการรักษา โดยอุณหภูมิที่เกิดขึ้นเป็นผลมาจากการดูดซับพลังงานของเนื้อเยื่อ โดยจะไม่ก่อให้เกิดอันตรายหรือการสะสมต่อเนื้อเยื่อที่ได้รับคลื่น Ultrasound
ผลที่ได้รับจากการรักษาด้วยเครื่อง Ultrasound
1.เพื่อรักษาอาการบาดเจ็บของเนื้อเยื่อ และข้อต่อในชั้นลึก
2.เพื่อลดอาการปวด
3.เพื่อเพิ่มความยืดหยุ่นให้กับเนื้อเยื่อเกี่ยวพัน
4.เพื่อลดอาการเกร็งตัวของเนื้อเยื่อและพังผืด
5.เพื่อลดอาการบวมเนื่องมาจากการอักเสบในระยะแรก
เครื่องดึงหลังและเครื่องดึงคอ (Pelvic and Cervical Traction)
เป็นเครื่องมือที่ใช้ในทางกายภาพบำบัด เพื่อบรรเทาอาการผิดปกติบางอย่างที่เกิดขึ้นเนื่องมาจากเส้นประสาทถูกกดทับ จากการแคบตัวลงของช่องว่างระหว่างกระดูก หรือเกิดการเสื่อมของหมอนรองกระดูกที่บริเวณกระดูกต้นคอและกระดูกสันหลังส่วนเอว โดยจะมีอาการต่างๆที่สำคัญ เช่น อาการเจ็บปวดร้าวลงไปตามแขน หรือขา อาการชาร้าวลงไปตามแขนหรือขา ความรู้สึกตามบริเวณผิวหนังที่ผิดปกติไปจากเดิม หรืออาการอ่อนแรงของกล้ามเนื้อแขนหรือกล้ามเนื้อขา ซึ่งสามารถบรรเทาอาการเหล่านี้ได้ ด้วยการใช้เครื่องดึงคอหรือดึงหลัง ด้วยน้ำหนักในการดึงที่เหมาะสม และมากพอที่จะเปิดช่องว่างของกระดูกสันหลังที่แคบลง ให้เปิดกว้างมากขึ้น เพื่อลดการกดทับของเส้นประสาท โดยใช้เวลาในการรักษาประมาณ 20-25 นาที ต่อการรักษา 1 ครั้ง
แผ่นประคบร้อน (Hydrocculator Pack)
เพื่อบรรเทาอาการปวดของกระดูกและกล้ามเนื้อ ลดความตึงตัวของข้อต่อ เนื้อเยื่อพังผืดและกล้ามเนื้อที่อยู่ในชั้นตื้น ด้วยการใช้ความร้อนในการรักษา ที่อุณหภูมิไม่เกิน 67 องศาเซลเซียส เป็นระยะเวลา 20 นาที ต่อ 1 ครั้งในการรักษา
เครื่องลดปวดด้วยกระแสไฟฟ้า (TENS)
เป็นการใช้ไฟฟ้ากระตุ้นผ่านเส้นประสาทสัมผัสทางผิวหนัง เพื่อลดความเจ็บปวด อาการชา หรือความรู้สึกที่ผิดปกติไปจากเดิม ด้วยการส่งผ่านกระแสไฟฟ้าความเข้มต่ำ ไปกระตุ้นเส้นประสาทรับความรู้สึกปวดที่อยู่บริเวณผิวหนังชั้นตื้น โดยใช้เวลาในการรักษาประมาณ 30 นาทีต่อครั้ง
เครื่องกระตุ้นกล้ามเนื้อด้วยไฟฟ้า (ES)
เป็นการใช้ไฟฟ้ากระตุ้นกล้ามเนื้อเพื่อหวังผลในการรักษาที่แตกต่างกันตามสภาวะของการได้รับบาดเจ็บของกล้ามเนื้อ ซึ่งจุดประสงค์ของการรักษาด้วยการกระตุ้นไฟฟ้ามีหลายอย่าง เช่น เพื่อการชะลออการฝ่อลีบของกล้ามเนื้อ ป้องกันการเกิดเนื้อเยื่อพังผืดในกล้ามเนื้อ เพิ่มสารอาหารของเส้นประสาท เพื่อสอนการทำงานของกล้ามเนื้อใหม่ ในกรณีที่มีการเคลื่อนย้ายเส้นเอ็นไปยังที่ตำแหน่งใหม่ และใช้ในการลดอาการเกร็งของกล้ามเนื้อโดยการกระตุ้นกล้ามเนื้อกลุ่มที่ทำงานตรงกันข้าม ความรู้สึกของผู้ป่วยในขณะที่ทำการกระตุ้นด้วยไฟฟ้านั้น ผู้ป่วยสามารถรู้สึกได้ถึงการหดตัวของกล้ามเนื้อที่ได้รับการกระตุ้นเป็นพักๆ ตลอดระยะเวลาในการรักษา 20 นาทีต่อการกระตุ้น 1 จุด
การรักษาด้วยการแช่ขี้ผึ้ง (Parafin)
เพื่อบรรเทาอาการปวดกระดูกและกล้ามเนื้อ ลดความตึงตัวของข้อต่อ เนื้อเยื่อพังผืดและกล้ามเนื้อในบริเวณข้อต่อที่มีขนาดเล็ก เช่นนิ้วมือและนิ้วเท้า ด้วยการใช้ความร้อนจากขี้ผึ้งพาราฟินในการรักษา ที่อุณหภูมิ 52-54 องศาเซลเซียส ด้วยการจุ่มอวัยวะที่ต้องการรักษา เช่นข้อมือและนิ้วมือ ลงไปในภาชนะบรรจุพาราฟินแล้วยกขึ้นมาปล่อยให้แห้งและจุ่มซ้ำ 10 ครั้ง จากนั้นใช้ถุงพลาสติกห่อหุ้มในส่วนที่เป็นขี้ผึ้งแล้วทิ้งไว้เป็นระยะเวลา 20 นาที ต่อ 1 ครั้งในการรักษา
สนใจปรึกษาเพิ่มเติมกับนักกายภาพบำบัดได้ที่คลินิกของเราทุกวัน ยกเว้นวันพุธนะคะ
ที่มา: โรงพยาบาลและศูนย์การแพทย์วิชัยยุทธ