การจัดดอกไม้ (生け花)





อิเคบานะ (生け花) หรือที่เรารู้จักกันในชื่อว่า (華道―Kadou) คือศาสตร์แห่งการจัดดอกไม้ หรือศิลปะของการจัดดอกไม้แบบญี่ปุ่น



ศิลปะการจัดดอกไม้ของญี่ปุ่น อิเคบานะ (Ikebana) มาจากคำสองคำ คือ “อิเค” ที่แปลว่ามีชีวิต (生け) และ “บานะ” ที่หมายถึงดอกไม้ (花) โดยศิลปะแขนงนี้มีต้นกำเนิดจากการจัดดอกไม้ถวายพระ และพัฒนารูปแบบให้ใช้งานได้หลายโอกาส โดยอิเคบานะ จะเน้นความเรียบง่าย เหมือนวิธีของชาวญี่ปุ่นสมัยโบราณ เมื่อมองดูจะรู้สึกสงบนิ่งผ่อนคลาย แต่แฝงไว้ด้วยความงามจากธรรมชาติค่ะ



ศิลปะการจัดดอกไม้แบบญี่ปุ่นนนี้ย้อนหลังไปในศตวรรษที่ 6 เมื่อพุทธศาสนาได้เข้ามาถึงประเทศญี่ปุ่น การถวายดอกไม้เป็นส่วนหนึ่งของการบูชาพระ อิเคบานะจึงถูกพัฒนามาจากการมอบดอกไม้ให้แก่ผู้ตายในพิธีทางศาสนาพุทธ รูปแบบดั้งเดิมแรกสุดของอิเคบานะเริ่มต้นขึ้นกลางศตวรรษที่ 15 นักเรียนและครูของอิเคบานะชุดแรกคือพระสงฆ์ เมื่อเวลาผ่านไป โรงเรียนต่างๆ ได้ถือกำเนิดขึ้น รูปแบบได้เกิดการเปลี่ยนแปลง และในที่สุดอิเคบานะได้กลายเป็นประเพณีอย่างหนึ่งในสังคมญี่ปุ่น

“อิเคบานะ” (生け花) เป็นการจัดดอกไม้ กิ่งไม้ หรือหญ้าธรรมชาติเพื่อสะท้อนถึงความเป็นจริงของธรรมชาติ เป็นความงามง่ายและเป็นธรรมชาติ นิยมใช้ดอกไม้จำนวนน้อย อาจประกอบด้วยกิ่งไม้บ้าง ดอกไม้บ้าง อย่างละนิด อย่างละหน่อย ดูแล้วทั้งสมถะ ทั้งสง่างาม แต่มีองค์ประกอบอื่นนอกจากดอกไม้เข้ามาผสมผสาน นอกจากนั้น บางครั้งมีจำลองเป็นเถาวัลย์ หรือใบไม้ ใบหญ้า หลายคนบอกว่า การจัดดอกไม้ญี่ปุ่นก็เหมือนการไม่จัด


การจัดอิเคบานะ มีทั้งหมด 3 แบบ


1. อิเคบานะแบบดั้งเดิม คือ การจัดในแนวตั้ง (ริกะ 生け花 立花) ปรากฎขึ้นในศตวรรษที่ 15 การจัด การจัดดอกไม้แบบญี่ปุ่น แบบริกกะซึ่งมุ่งสะท้อนถึงความยิ่งใหญ่ของธรรมชาติ ได้กำหนดเงื่อนไขไว้ว่าควรจัดดอกไม้เพื่อบรรยายภาพภูเขาพระสุเมรุ ซึ่งถือเป็นภูเขาในสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ทางพุทธศาสนาและเป็นสัญลักษณ์แห่งจักรวาลด้วย 


2. อิเคบานะแบบสมัยใหม่ ใน ค.ศ.1890 หลังจากยุคปฏิรูปเมจิที่นำยุคสมัยใหม่และความเป็นตะวันตกมาสู่ประเทศญี่ปุ่น มีการพัฒนารูปแบบใหม่ของอิเคบานะเรียกว่า “โมริบานะ” (生け花 盛花) ซึ่งแปลตรงตัวได้ว่า “กองดอกไม้” การจัดดอกไม้แบบญี่ปุ่น รูปแบบโมริบานะสอดคล้องกับการนำดอกไม้ตะวันตกมา รูปแบบโมริบานะเป็นการริเริ่มความมีอิสระในการจัดดอกไม้ด้วยการย่อส่วนของภูมิทัศน์หรือทัศนียภาพของสวน การจัดดอกไม้แบบญี่ปุ่น การจัดดอกไม้แบบนี้ให้ความเจริญตาไม่ว่าจะตั้งอยู่ ณ ที่ใดและสามารถดัดแปลงให้หมาะสมกับทั้งสถานการณ์ที่เป็นทางการและไม่เป็นทางการ



3. อิเคบานะขนาดเล็ก (นะเงะอิเระ) (生け花 投げ入れ) เกิดขึ้นเมื่อปลายศตวรรษที่ 16 มีขนาดเล็กรูปแบบการจัดดอกไม้ที่มีวินัยจัดแต่เรียบง่าย เกิดขึ้นในฐานะเป็นส่วนหนึ่งในพิธีชงชา การจัดดอกไม้ตามรูปแบบนี้ ควรจัดดอกไม้ใส่ในแจกันให้ดูเป็นธรรมชาติมากที่สุดไม่ว่าวัสดุที่ใช้จะเป็นอะไรก็ตา

ไม่มีความคิดเห็น:

พิธีชงชา

พิธีชงชาญี่ปุ่น เป็นเอกลักษณ์ของประเทศญี่ปุ่นว่าด้วยการใช้เวลาอย่างสุนทรีย์ ประกอบด้วยการปรนนิบัติระหว่างการดื่มและการดื่มชาผงสีเขีย...